Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн УИХ-ын чуулганд хэлсэн үг одоо ч шуугиан дэгдээж багагүй маргааныг дагуулсаар байна. Нэг хэсэг нь түүний хэлсэн үг, хэрэгжүүлэх бодлогыг зоригтой шийдмэг алхам гэж үнэлж байна. Түүний төсвийн хэмнэлтийн бодлогын үр дүнд төрийн албан хаагчдын тоо 12 мянгаар зөөрч, хавтгайрсан халамж цэгцэндээ орж, албан тасалгааны том барилгуудыг эмнэлэгийн зориулалтаар ашиглаж эхлэж гэх мэт зайлшгүй хийх ёстой ажил биеллээ олох боломжтой. Мэдээж хэрэг төсвийн хэмнэлтийн эдгээр алхмууд нь нэлээдгүй шүүмжлэлийг дагуулж байгаа. Юуны түрүүнд ард түмэн бэлэн мөнгө амалсан, бүхнийг төрийн мэдэлд ард түмний нэрээр булаан төвлөрүүлдэг арга барилтай популист улстөрчдийн дургүйцлийг хамгийн ихээр татаж байгаа нь дамжиггүй. Эхнээсээ ч Ерөнхий сайдын мэдэгдлийг эсэргүүцэж Монголын үйлдвэрчний эвлэлээс хэвлэлийн бага хурал хийж цалин, тэтгэвэр тэтгэмжийг нэмэхийг шаардаж байгаа нь 1980-аад онд Английн Ерөнхий сайд төмөр хатагтай М.Тетчерийн үйлдвэрчний эвлэлтэйгээ хийсэн тулааныг санагдуулам эхлэлийг тавьж байна. Ямартай үе үеийн Ерөнхий сайд нараас Ч.Сайханбилэг анх удаа төсвийг их хэмжээгээр танах бодлогыг бодитойгоор оруулж ирсэн анхны хүн болж байна. Одоо түүний эдгээр алхамуудыг УИХ дэмжиж ажиллах уу? үгүй юу? гэдгээс их зүйл шалтгаална. Түүний хийх алхамууд хэрэгжихгүй хатуу эсэргүүцлүүдтэй ч тулгарах өндөр магадлалтай. Учир нь төрийг данхайлгасан, халамжийг хавтгайруулсан, популист улстөрийн уралдааны эзэд болсон намууд өөрсдийн амлалтаасаа буцая гээд гараа өргөх нь юу л бол. Харин тэрийг ч хасч болохгүй, энийг ч танаж болохгүй гээд үзэлцэж гарах нь тодорхой. Тийм учраас Ерөнхий сайд удирдагчийнхаа хувьд амаргүй сорилттой тулгарч байгаа юм. Энэ бүхнийг хэрхэн давж гарах вэ? гэдэгт түүний зөв бодлогоос гадна хэрэгжүүлэх эр зориг, авьяас чадвар чухал юм. 

    Харин зарим нэгэн нь Ерөнхий сайдын мэдэгдэлд үүнээс өөр сонголт байхгүй гэдгийг тайлбарлаж байгаа юм.  “Оюутны 70 мянган төгрөгийг танах, хүүхдийн мөнгийг зорилтод бүлэгт олгох, малчдын татварыг сэргээх, төрийн албан хаагчдын тоог цөөлөх гэх мэт алхамуудыг аргагүйдээ л хийж байгаа.  Өгье гээд ч мөнгө байхгүй болохоор уран үгээр халхавчилж танахаас өөр сонголт байхгүй. Энэ бол шинэ зоримог зүйл биш, үүнээс өөр ямар ч сонголт байхгүй болохоор л ийм асуудлуудыг оруулж ирж байна. Энэ бол бодлого биш сонголтгүйн эрхэнд хийж байгаа л алхам.  Харин Ерөнхий сайд бодлого буюу сонголтуудыг УИХ-д оруулж ирэх ёстой байсан. Гэвч тэгсэнгүй” гэж шүүмжлэх хүн ч байх ажээ. Хий хоосон шүүмжлэл бол ажилд садаа болох л зүйл. Харин бодитой далайцтай шүүмжлэл бол түүний ажилд ташуур өгч зүтгүүр болно. 

    Түүний энэхүү мэдэгдэлтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Р.Амаржаргал өөрийн фэйсбүүк хуудсаараа мэдэгдэл хийснийг анхаарахгүй орхиж болохгүй. Тэрээр “Ерөнхий сайдын хэлсэн үгийг бичгээр авч уншсан л даа. Нэгдүгээрт, сүүлийн 25 жил яригдаж байгаа гомдлуудыг цуглуулга байна гэсэн бодол төрсөн. Хоёрдугаарт, тавьж байгаа онош нь зөв үү, буруу юу гэдэгт эргэлзсэн. Үндсэндээ өмнөх Засгийн газар луу хамаг зүйлээ чихэж байна лээ. Гуравдугаарт, шийдэл нь зөв үү, буруу юу гэдэгт бүр ч илүү эргэлзсэн. Ерөнхий сайд хаа нэг газрын нийгмийн даатгалын байцаагчийг ажлаас нь халж, эсвэл малчдад татвар ногдуулж байж хямралаас гарна гэсэн зүйл хэлж байна лээ. Миний ойлгож байгаагаар хэдэн хүнийг ажлаас нь халаад хямралаас гарна гэж үзэхгүй байна. Мөн хямралаас ямар үнээр гарах гээд байгаа юм гэдгээ тооцож үзсэн юм болов уу гэсэн л бодол төрсөн”  гэв. 

     Үнэхээр Ч.Сайханбилэгийн хэлсэн үгэнд өмнөх Засгийн газартаа бурууг бухсан шинж тэмдэгүүд багагүй ажиглагдаж байна. Хэрвээ Н.Алтанхуягийн Засгийн газрын алдаа өнөөдрийн үр дүнд хүргэсэн гэвэл түүний шадар хүн байсан Ч.Сайханбилэгт ч энэ хариуцлага хамааралтай. Мөн байгаа бэрхшээлүүдээ тоочихоос илүүтэй цаашид урт хугацаанд ямар бодлогын өөрчлөлтүүдийг хийх вэ? хөрөнгө оруулагчдад юу амлах вэ? зах зээлийн зохицуулалтанд ямар өөрчлөлт авчрах вэ? эдийн засгийн хямралыг даван туулахад хэдий хэмжээний санхүүгийн эх үүсвэр шаардлагатай вэ? түүнийг яаж босгох, хэрхэн зарцуулах? Гэх мэт тодорхой асуудлууд дээр бодлого дутагдаж байгаа юм. С.Баярын Засгийн газрын үед эдийн засгийн хямралаас гарах төлөвлөгөө гэж ганцхан хуудастай мөнгөн тооцоо байсан. Бүхэл бүтэн хямралыг давахад ганцхан хуудас цаас оруулж ирлээ гэж шүүмжлэх хүн олон байсан ч тоо, тооцоотой тэрхүү төлөвлөгөөг амжилттай сайн биелүүлсэний ачаар хямралыг даван гарч байсан. Харин Ч.Сайханбилэгийн хэмнэлтийн бодлого буюу төрийн албан хаагчдыг цомхотгох, халамжуудыг хумих, зарим татваруудыг сэргээх бодлогын үр дүнд хэдэн төгрөг хэмнэх нь тодорхойгүй байна. Тоо тооцоогүй ийм дүгнэлтийг л гомдлын үгийн цуглуулга гэж нэрлээд байгаа юм. Проблемуудыг хэн ч жагсааж чадна, Проблем бий болгосон алхамуудыг ч зогсоох амархан. Харин ямар тоо тооцоогоор хямралаас гарч, цаашид ямар бодлогоор эдийн засгийн өсөлтөө хадгалах вэ? гэдгийг Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг гаргаж танилцуулах нь зөв болов уу?