​

Францын “Арева” группийн  охин компани болох “Кожеговь”  1997 оноос эхлэн  Дорноговь аймгийн Улаанбадрах суманд ураны хайгуулж эхэлсэн байна. Улмаар 2011 онд  ураны олборлолтыг туршилтын  журмаар хийсэн эхэлжээ.  Чухам энэ үеэс эхлэн  Дорноговь аймгийн Улаанбадрах сумын иргэд, малын  эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө гарч, байгаль ихээр сүйтгэсэн байна.  

 Нутгийн иргэд олон жил зүгээр уугаад болж байсан уснаасаа  хоёрхон жилийн өмнөөс хордож эхлээд байна. Өнөөдөр Улаанбадрах сумын гучин хүнийг шинжилгээнд оруулахад  талаас илүү нь элэгний өвчлөлтэй гэж гарч байна. Үүнээс гадна Баянбогдын оршин суугч залуугийн  үс нь энд тэндээсээ өм цөм авхуулчихсан юм шиг халцраад эхэлжээ. Энэ бол хүний биед илэрч байгаа селенээс хордож байгаа гэдгийн тод жишээ.

 Өнөөдөр Дорноговь аймгийн Улаанбадрах суманд очоод  дурын малаа сонгоод “задлан” хийх юм бол  өөрчлөлттэй гэдэг нь тогтоогдоно. Мал нь  ургийн гажигтай төллөөд эхэлчихсэн байна.   Малын уушиг нь  толботож, цөс нь өтгөрч хатуурсан,  идээ бүхий уутанцартай болсон байгаа.  Зарим малын уушиг нь дотроо уутанцартай бол тэр нь идээгээр дүүрсэн байдаг бол зарим малын  ууушиг  цэврүүтэн,  цөстэйгээ наалдчихсан байдаг ажээ.   Ийм хор хөнөөл  “Кожеговь”-той ойрхон байх тусмаа илүү нэмэгдэнэ.

Төл мал нь амлах, амьдрах чадваргүй,  үсгүй гээд  хүн харахын эцэсгүй  тохиолдол цөөнгүй байгаа ажээ.

​















 

 

Хүн мал яагаад хордож байна вэ? “Кожеговь” компанийнхан олборлолт явуулахдаа хүхрийн хүчлийг газрын гүн рүү шахаж,  ураныг  тунгааж соруулах арга хэрэглэдэг гэнэ. Гэтэл газрын гүн рүү шахаж байгаа тэр хүхрийн хүчил нь гүний усанд шингэж байгаа юм. Хүчилтэй ус уусан хүн, мал түлэгдэх аюултай байдалд ороод байгааг мэргэжлийн хүмүүс хэлж байна.

Үүгээр ч зогсохгүй  Францын “Арева” группийн  охин компани болох “Кожеговь” Монголын хуулийг уландаа гишгэж байна.  Өөрөөр хэлбэл  сумын тусгай хамгаалалттай “Хар заг” хэмээх  560 га газрыг хамарсан загийн ой  өнөөдөр байхгүй болжээ.  Учир нь  Францын “Арева” группийн  охин компани болох “Кожеговь” энд үйл ажиллагаа явуулсан байна.  Монголын хууль Францын компанид үйлчилэхээ больчихсон бололтой юм.

Улаанбадрах сум 1500 гаруй хүн амтай бөгөөд  Нүдэн багийн  180, Сангийн далай багийн 220 Баянбулаг байгийн 197, Аргалант багийн 167 иргэн Ураны олборлолтыг зогсоож хүн амынхаа эрүүл мэнд, аюулгүй амьдралд анхаарахыг  шаардсан ч тусыг эс олсон байна.  

Сумын иргэд нь  хүчгүйдээд байгаа энэ асуудалд бүх нийтээрээ анхаарах хэрэгтэй боллоо.

Хүн, малынхаа эрүүл мэнд, байгаль орчноо хамгаалахын төлөө та бид эзэн суух ёстой байтал  өнөөдөр  яагаад  гадаадын компанийн толгойг илээд байна вэ?

 

А.Баярмаа