АH-д ардчиллаа хамгаалах хүн байна уу?
2020/09/10
Цагтаа эрх баригч нам байж, төрийн эрхийг барьж, хамтарсан Засгийн газарт хэдэнтээ орж ажиллаж байсан Ардчилсан нам Ерөнхийлөгчийн оролцоотойгоор улс төрийн тавцан дахь гол тоглогчдын эгнээнээс сайн дураараа гарч байна.
Ардчилсан хувьсгалаас хойших 30 жилд тус нам хэдэнтээ хуваагдаж, МҮАН, МСДН гэх зэрэг улс төрийн хүчин өрх тусгаарлаж байсан ч 2000 онд ардчиллаас салаалсан таван нам нэгдэж, өнөөгийн АН-ын өрхийг татаж байсан гэдэг.
Үүнээс хойш 20 жилийн дараа АН дахин задралын ирмэг дээр ирчихээд байна. Тус намд дотоод ардчилал, эвлэлдэн нэгдэх зарчим байхгүйн тод жишээг улс төрийн тавцанд энэ цаг үед гаргаж буй үйлдлүүдээс нь харж болно. Хоёр сонгууль дараалан хуугаараа ялагдсаны дараа АН-д ардчиллаа хамгаалж үлдэх лидерүүд нь үгээ хэлж, үзэл бодол, зарчмаа хамгаалахгүйгээр зайгаа барьж буй нь үлдэж хоцрогсдод дураараа дургих боломж олгов.
Өмнөх дарга С.Эрдэнэ нь “Манай нам фракцгүй болсон. Өмнө нь фракцуудынхаа зөрчлийг шийдэж чадалгүй, албан тушаалын хуваарилалт явагддаг байсан. Мөн Үндэсний бодлогын хороонд “салхи” оруулж, дотоод ардчилалтай болсон” хэмээн удаа дараа мэдэгдэж байсан юм. Гэвч түүний ярьсан шиг нөхцөл байдал дээрдсэнгүй. Харин ч фракцуудынх нь эрх ашиг дээд цэгтээ хүрч, түүний харьяалагддаг “Шонхор” фракц өөрсдөдөө илт давуу байдал олгож, нэр дэвшүүлэх ажиллагааг дангаараа дур мэдэн шийдсэн нь өнөөдөр парламентад 11-хэн суудал авахад хүргэсэн.
Өнгөрсөн гурван жил гаруй хугацаанд намаа удирдсан С.Эрдэнэ эв нэгдлийг хангаж ажиллаж чадаагүй учраас ийн сонгуулиар дүнгээ тавиулчихаад байгаа юм. Тэгвэл удахгүй орон нутгийн сонгууль болно. Энэ сонгуульд АН бүх хүчээ дайчлан оролцох ёстой байтал эзэнгүй айл шиг байгаа нь улс төрийн хоёр том намын нэг байх үүргээ гүйцэтгэж чадахгүй байгааг харуулж байна. Аймаг, нийслэл, дүүрэг, сумын засаг захиргааг удирдах төлөөлөгчид сонгогдох хариуцлагатай цаг хугацаанд тус нам тун хачин шийдвэр гаргасан нь зарим намтай эвсэж, сонгуульд оролцох байв. НИТХ-ын 45 төлөөлөгчөөс тэд 37-д нь хүнээ нэр дэвшүүлж, найман суудалд нь бусад намынхан “найрлана”.
АН-ын энэ шийдвэр Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг угтсан кампанит ажлынх нь нэг бололтой. Товчхондоо, АН орон нутгийн сонгуульд ялагдаж, бүх шатандаа сөрөг хүчин байх нь ирэх оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд АНаас нэр дэвшигчийг тодруулахад тун ашигтай хувилбар гэдгийг тус нам дахь МоАХ фракц хэдийн тооцоолжээ. Тиймдээ ч МАХН, ШИНЭ-тэй эвсэж, орон нутгийн сонгуульд оролцохоор холион, бантан хутгаж явна. МАХН бол УИХ-д нэг суудал авсан учраас шинэ Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийн дагуу ирэх оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хүнээ дэвшүүлж болно гэсэн үг. Иймд Ерөнхийлөгч Х.Баттулга тус намын дарга Монгол Улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяртай хэд хэд уулзсан гэх мэдээлэл бий. Тэр бүү хэл, ТавантолгойЗүүнбаян чиглэлийн төмөр замын бүтээн байгуулалтын ажилтай Ерөнхийлөгч танилцах үеэрээ Н.Энхбаяртай хамт явсан гэх мэдээ ч саяхан хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр гарч байв. Мөн МАХН-ын дарга Н.Энхбаярын хүү Э.Батшугар Ерөнхийлөгч Х . Баттулгын зөвлөхөөр томилогдлоо гэх мэдээ хүртэл гарсан юм даг. Энэ бүхнээс үзвэл, Ерөнхийлөгч Х.Баттулга, Н.Энхбаяртай ойр ойрхон уулзаж, яриа хэлэлцээ өрнүүлж байгаа бололтой.
Харин ШИНЭ намын хувьд үүсгэн байгуулагчид болох Ж.Батзандан, Л.Болд нар АН-ын гишүүд байв. Л.Болдын хувьд АНаас УИХ-д дөрвөн удаа нэр дэвшиж, ялалт байгуулж байсан. Одоо Ерөнхийлөгчийн Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын зөвлөхөөр ажиллаж буй. Ж.Батзандангийн хувьд мөн л АН-аас хоёр удаа УИХ-д нэр д эвшиж, хууль тогтоох байгууллагын гишүүнээр ажилласан. Хэдийгээр ШИНЭ нам Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хүнээ нэр дэвшүүлэх эрхгүй ч АН-ыг орон нутгийн сонгуульд оролцох хүчийг сааруулах ажиллагаанд хүч нэмэн оролцож байгаа нь улс төрд өрнөж буй өнөөдрийн үйл явцаас харагдаж байна. Ердөө сар хүрэхгүйн өмнө нийслэлийн АН-ын даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр Ерөнхийлөгчийн зөвлөхөөр ажиллаж асан П.Пүрэвдаваа ажиллахаар болсон .
Тэрбээр өчигдөр намаасаа нэр дэвшигчдээ зарлах үеэрээ орон нутгийн сонгуульд олонх болвол “Нийтийн тээвэр, баян ядуугийн ялгаанд анхаарлаа хандуулна. Хотын түгжрэл дээд түвшинд хүрсэн. Нийтийн тээвэрт шинэчлэл хийнэ. Жишээлбэл, олон улсын жишгээр нийтийн тээврийг нийтээр нь үнэгүй болгоно. Энэ бол түгжрэлийг бууруулах гарц. Аюулгүй байдалд анхаарч, технологийн үйлчилгээг ашиглаж Улаанбаатар хотыг хөгжүүлнэ. Энэ талаар АН сонгуулийн мөрийн хөтөлбөртөө тусгасан” хэмээн ярьсан юм. Түүний ярьснаар нийтийн тээврийн салбарыг тэр чигт нь үнэгүй болговол нийслэлийн төсөв ачааллаа даах уу гэх асуудал нэн тэргүүнд хөндөгдөнө.
Ямар ч тооцоо судалгаагүйгээр ийн ярих нь учир мэдэх хэрсүү сонгогчдын ундуйцлыг төрүүлэх нь дамжиггүй. Орон нутгийн сонгууль хаяанд ирсэн энэ үед АН хөл, толгойгоо олохгүй ийн бужигнацгааж байх. Энэ бужигнаанаас хожих нь Ерөнхийлөгчийн багийнхан байна. АН улс төрийн тавцанд гол дүр болж, дахин тайзнаа гарч ирэх хамгийн том эрх ашгаас илүүтэй ирэх оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль л тэдний багийнханд чухал болжээ. Өнөөг хүртэл дэмжиж ирсэн дэмжигчид, үнэнч гишүүд нь гучдугаар асуудал болж, улс төрийн хоёр том намын хувьд үүрэлцэх ёстой ачаагаа үүрэхгүй, “сул” статустай байх нь АН-ын туйлын зорилго биш байлтай. Энэ намын төлөө сэтгэл зүрхээ зориулсан, зүтгэсэн, босголцсон, хөдөлмөрлөсөн лидерүүдээс нь ардчиллаа хамгаалж дуугарах эр зоригтон энэ цаг үед ховордчихоод байна. Ерөнхийлөгчийн “халаасанд” байдаг шүүх эрх мэдлийн хүч, зангараг тэдний зоригийг мохоох өдөр ирдэг юм санж.
С.Батзаяа
ҮНДЭСНИЙ ШУУДАН СОНИН
Зочин · 2020/09/11
АН-ыг хулгайч луйварчин салга саарал дудрай Бат-Үүл нарын пиздануудаас салгаад ардчилалаа аврах сайн эр алга уу? гээч дээ Батзаяа минь ээ. орон нутгийн оо-ийн цаас сонин минь ээ ККККККК
Зочин · 2020/09/11
Хулгайч луйварчин Э.Бат-Үүл нар өөрсдөө ардчилалын нэр хүндийг гутаасаныгаа шудрагаар хүлээгээд хариуцлагаа хүлээчих л ёстой юм шиг. Гэтэл хулгай луйварын хэргээ яаж дарж булыдаа гээд үхэхнээ ямартаа л УИХ-д өөрийн нэрийг хүчээр дэвшүүлээд Хэнтий Дорны нутгаар баатарын тэмдэг санжигнуулаад өөрийн өгөр толгойгоо бөнжигнүүлээд чалчага чалчига гэж донгосоод явж байхав дээ
Unshigch · 2020/09/10
Aluurchin elbegdorj ardchilaliin etseg ardchilsan huvisgaliin Altan haraatsai baisan S. Zorigiig tamalj tarchilgaj , 18 udaa hutgalj alaad Zorigiin ireedyid ezleh baisan byh bair suuriig allagaar bulaaj avsan aluurchin daa.
Unshigch · 2020/09/10
Aluurchin elbegdorj aluurchin erdene aluurchin Hurts aluurchin bayar aluurchin batyyl gazriin naimaachin enhbold bool erdenebat bayartsogt hulgaich saihanbileg hulgaich dorligjav hulgaich tsagaan hulgaich enhsaihan hulgaich da ganbold hulgaich bagabandi pizdaaak sugar hulgaich badamjunai hulgaich sahal erdenebileg hulgaich geed ardchilsan Nam nertei aluurchid hulgaichid luivarchdiin nam omhii jorlon boldgoo bolood udaj baina.
Зочин · 2020/09/10
АН СӨНӨТҮГЭЙ АРДЧИЛАЛ МАНДТУГАЙ ХУЛГАЙЧ АРДЧИЛАГЧДЫГ АРИЛГАСУГАЙ
Зочин · 2020/09/10
Чи одоо юугаан хуцаад байгаа хар пизда вэ? Юун Баттулга Зика Алтанхуяг тэр хулгайч Элбэгдорж хулгайчийн хулгайч хуурамч баатар салга Бат-Үүл луйварчин хулгайч С.Баярцогт улсаас урвагч Ч.Сайханбилэг гээд ардчилалын алуурчдаа нэрлэн улихгүй тэнэг хог уу? Чамд тулгай байгаамуу? Улгай байгаамуу? АН бол угаасаа ийм ухаан дутуу өвчтөй гишүүд нь олонхи болсон нам л даа чааваас
Зочин · 2020/09/10
Battulga man .g samarsan anyg samruulahaar zika altsan huyag naryg yabuulsan uih gsamruulahaaruyangabolon busad horlogchidooyabuulsan
Зочин · 2020/09/10
Ардчилал гэдэг чинь хулгай луйвар хууран мэхлэлт л юм шиг байдын. Өнгөрсөн долоо хоногт Наратуулын гурил будааны бөөндөлтөөс будаа аваад хоёр гурав хоногийн дараагаар будаагаа үзсэн чинь гоймонгийн хугархайтай хольчихсон будаа байхын тухайн үед нь үзээгүй миний л хохь болно л доо? Ардчилал гэдэг чинь ердөө л энэ байхгүй юу? Тийм болохоор ардчилалыг ал аврах огт хэрэггүй ээ
Зочин · 2020/09/10
Ардчилалаар далимдуулан албан тушаалын наймаа сүнгэнүүлж байгаад намаа хамгийн гол нь ардчилалаа алсан байхгүй юу? АН гарч ирмэгц хонь гаргасан айл саахалтын айлуудад шинэ шөл хүргэдэг шиг албан тушаал хүртэх гээд авах гэж алалцсаар л дуусдаг муу пизданууд байж ард түмнийг л буруутгаж хуцаад байдын. Ард түмэн хэлээд байна ш дээ хулгайч луйварчин Э.Бат-Үүл жорлон Амаржаргал Цихуа Элбэгдорж даяа Ганболд Энхсайхан хулгайч Ч.Сайханбилэг гээд л бүх хулгайч нарыхаа хөрөнгийг хураагаад эдлэх ялыг нь өгч байж ардчилалаа аварнаа гэж. Тэгээгүй байж ард түмэн рүүгээ дайрч доромжлоод байвал Э.Бат-Үүл мэт хулгайч нартай чинь хамт үгүй болгож мэдий шүү? САЛГА СААРАЛ ИЛЖИГ БАТҮҮЛ ХУЛГАЙЧАА
Зочин · 2020/09/10
Чи ч хулгайч луйварчин ардчилагчдаас хишиг хүртэж ард түмний хөрөнгөнөөс хувьчлал нэрээр хуссан хулгайч шив дээ. Хулгайч луйварчин пизда та нар л ардчилалыг алж хаячихаад ард түмэн биднийг биш МАН-ыг сонголоо гээд ард түмэн рүүгээ дайрч доромжлон хуцалдах хэн юм бэ? Ард түмэн хүсвэл хулгайч худалч луйварчин та нараас үртэс үлдэхгүй болтол арчаад раячий шүү муу үхээрийн ардчилагчаа
Байхгүй ээ · 2020/09/10
Байхгүй ээ. Энэ нам хамгийн гол нь оюун санаагүй, үзэл сурталгүй, бас тэгээд дээр нь албан тушаал, эрх мэдэл, хөрөнгө мөнгө завшигчдийн нам болоод лав 20-иод жил болчихсон шүү дээ.
Зочин · 2020/09/10
АРДЧИЛАЛЫГ БИД ЯАЖ ХАМГААЛАХ ЁСТОЙ ВЭ 90-ОНООС ОДООГ ХҮРТЭЛ АН-ын НЭРИЙГ БАРЬЖ УЛСААС УУЛ УУРХАЙН БАЯЛАГ МӨН ТӨСВИЙН МӨНГӨ БОНД ЗЭРГЭЭС АХ ДҮҮ НАЙЗ НӨХӨД ХАМААТНУУДТАЙГАА НИЙЛЖ ХУЛГАЙ ХИЙСЭН ЭЛБЭГЭЭ БАТҮҮЛ САЙХАНБИЛЭГ БАЯРЦОГТ НАРЫН ХЭСЭГ ИЧИЖ АЙХАА МЭДДЭГГҮЙ ЛУЙВАРЧДЫН ШИЛИЙГ ХАРЖ БАЙЖ САЯ АРДЧИЛАЛАА ХАМГААЛНА
Ungas · 2020/09/10
MANiig songochood yu hucaad bdiin ard yumnuud songolt ANaas yu huseed bn nar ag suudalgui namaas Yaris yumaa ter mangaruudtaiga yaricga
Зочин · 2020/09/10
Ардчиллыг хэнээс хамгаалах гэж ард түмнээсээ юу? МАН-аас хамгаалахымуу? Аль нь ч биш л байхгүй юу? Ардчиллын нэрээр бамбай хийн гэмт хэрэг үйлдчихээд хулгай луйвар нь илэрээд шүүх шоронгийн асуудал босоод ирмэгц л АРДЧИЛЛЫГ АЛАХ ГЭЖ БАЙНА АВРААРАЙ гээд үхэн орилогч хулгайч луйварчин Э.Бат-Үүл Солиот Со бах Баабар Ц.Хархдорж дээр нь баахан эрлийз хулгайч нараас л ардчилалыг хамгаалах хэрэгтэй. Хулгайч луйварчин ардчилагч нэр зүүсэн дээрхи нэр бүхий этгээдүүд л Ардчилалын нэр хүндийг олон түмний дотор унагаж шавартай хутгаж сонгуульд ялагдуулаад байгаан