-Бид галзуучуудыг сонгох хүртлээ галзуурсныхаа шанг хангалттай амсч байна-

Монголын улс төр галзуучуудаар дүүрчээ. Тэд бидний сонгож гаргаж ирсэн хүмүүс л дээ. УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү “Би үхэхээс айдаггүй. Яагаад гэвэл үхэл миний хувьд шагнал” гэж ярьсан. Үхлийг шинжлэх ухаан, шашны талаас янз бүрээр тайлбарладаг. Тэрэн дундаа Христэд итгэгчид бидний энэ амьдралыг диваажингийн өмнөх шат гэдэг бөгөөд үхээд дараа нь жинхэнэ нутагтаа очно гэж үздэг. Тэр утгаараа зарим хүнд үхэл шагнал мэт санагдаж болно. Гэхдээ хэн юугаа шүтэх нь бидэнд огтоос хамаагүй, падлийгүй. Харин ингэж үхэл, хагацлыг сайхан, бэлэг, шагнал гэж хойч үеийнхэн, ард түмэнд олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр зарлаж сурталчлах нь яавч зөв зүйл биш.

Террористуудыг хувь хүнийхээ хувьд ойлгодоггүй юм. Ямар юмаа хийж, хэний зараалаар жихадын бүсэндээ тэсрэх бөмбөг хавчуулаад олон нийтийн газарт очиж алтан амиа хороож, гэмгүй бусдыг бас араасаа чирдэг байна аа гэж. Жихад буюу исламын шашны ариун дайнаа ингэж хийдэг юм байх даа гэж гайхдаг байв. Тэрэнтэй адил О.Баасанхүү гишүүн шагналаа авах гээд очиж байгаа болж таарч байна уу. Иймэрхүү юм ярьж байгаа хүнийг хэвийн гэж хэлэх үү.

УИХ-ын гишүүн асан Л.Гүндалай “Зориг зүрхтэй аавын хүүхдүүд байвал газраа аваарай. Чадахгүй чяцга загнацгаах юм бол тэгээд гэртээ харь. Хариад унтацгаа... Чяцга царайлаад явцгаа, эндээс” гэж ард түмэнд “томорч” бүдүүлэг зан гаргахыг нь орон даяар харлаа, бүгд. Хаашаа юм, бид чинь төр засаг, хууль дүрэмгүй оронд амьдраад байгаа юм уу, Л.Гүндалай гишүүнийхээр. Дээрэмчдийн бүлэг эсвэл хэн дуртай нь очоод дайрч давшлаад булаагаад авчихдаг газар нутагтай улс юм уу.

УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү, БСШУ-ны дэд сайд Б.Тулга нарын харилцан бие биенээ үгүйсгэсэн, буруутгасан ярилцлага нийтлэгдсэнийг та бүхэн санаж байгаа байх. Уг нь энэ бол Монгол төрийн монцгоруудын хоорондын яриа сан.

Миний аавын үеийнхнээр төсөөлүүлбэл Төв хорооны Улс төрийн товчооны гишүүн, БНМАУ-ын СнЗ-ийн нэгдүгээр орлогч дарга Т.Рагчаа гуай, АИХ-ын депутат, МАХН-ын Төв хорооны хэлтсийн эрхлэгч Б.Лхамжавтай “Би боолгосон”, “Би боолгоогүй” гээд л харилцан боолгож, боолцсон зүйл яриад зогсч байсан гэвэл. Тухайн үед иймэрхүү үйл явдал болоод улс төрийн хүрээнд шуугиан дэгдвэл нийгэм даяар тэднийг шууд л эрүүл биш гэж дүгнэнэ. Шархаднаас дохиогоо анивчуулсан түргэний тэрэг ирээд номхруулдаг цагаан цамц өмсүүлээд л Төрийн ордноос ачаад явчихна. Ийм гутамшигтай түшээд төрд нийцэхгүй гэж элдэв арга хэмжээ авч донгодоод Шархадны галзуугийн тасагт далдын далд хийгээд өрөөний мухарт шидчих байсан биз.

Гэтэл манай одоогийн УИХ-ын гишүүн, дэд сайд хоёр ингээд л ярьцгаан муудалцав. Угтаа бол манай төрийн монцгорууд сан гэдгийг давтан хэлье л.

Монголын нийгэмд сонин үзэгдэл, хандлагууд ажиглагддаг. Түмэн олон хонины дундаас гэдэг шиг тэр олон дуурайх алдартан, үлгэр авах цуутай хүмүүс байхад улс төрийн эрхмүүд, улстөрчдийн үйл, үгийг тэр чигээр нь дуурайж хуулдаг хачин зантай. Тэгсэн хэрнээ урлаг соёлын өндөр мэдрэмжтэй сайхан улсуудыг тоодоггүй. УИХ-ын гишүүд, сайд, дарга нар буюу төрийн томчуулын “Май, май чи”, “Түй май” гээд нулиман байж гаргасан салаавч маргааш нь хотын гудманд моод болчихно. Замын цагдаа, таксины жолооч хоёр заамдалдчихсан нэгэн рүүгээ салаавч гаргацгааж эхэлдэг. Манай төрийн томчуул унасан машин тэрэг, өмссөн, жийсэн гутал, хувцас, залуу гэргий, нөхөр зэргээрээ гайхуулцгаадаг нь яавч олигтой үйлдэл биш. Энэ нь их гэмтэй бас сүүдэртэй.

Ю.Цэдэнбал даргын үед Монгол Улсын бүх сэхээтнүүд Ю.Цэдэнбал шиг л байсан. Түүн шиг биеэ авч явж, түүн шиг алхаж ярьдаг байлаа. Бүгд л яриан завсраа “и” гэнэ. Ю.Цэдэнбал даргын яриан дундаа ба, бөгөөд гэхийг оросоор “и” хэмээн хэлдгийг нь манай бүх сэхээтэн ихэд анхаарч, яг тэгж дуурайж ярьдаг байв. Юм гэдэг ийм л нөлөөтэй. Тэр эрхэмсэг хүмүүнийг бүгд л анхаарч үйл хөдлөл, сул үгийг нь хүртэл дуурайдаг байж шүү.

Энэ бүхнээс санаа авч манай улс төрд яваа хүмүүс хэлэх үгээ тунгааж, хийх үйлдлээ анзаарч, өмссөн хувцсаа засч, зурагтаар ярихдаа бодолтой, хэнд юу ярихаа цэгнэдэг ухаантай байх хэрэгтэй байна. Тэгэхгүй бол өдөрт л нэг нэгээр гарч ирж байгаа улс төрийн галзуучуудаа дуурайгаад энэ нийгэм чинь тэр чигээрээ галзуурч дууслаа. Бидний амьдран буй энэ зурвасхан цаг үе түүхэнд Ардчиллын эхний жилүүд гэхээсээ илүүтэй их галзуурлын үе гэж тэмдэглэгдэж мэдэх нь байна. Ардчиллыг бид эрх чөлөө хайрласан хэмээн магтан дуулж, ардчилсан хувьсгалын гэх түүхэн 20-иод жилийг ардаа хийгээд буй ардчилагчид гэцгээдэг. Үнэндээ бид ардчиллыг уг утгаар нь бий болгосон уу эсвэл түүнийг галзуучуудын талбар болгосон уу гэдэг жинхэнэ үнэн түүхэнд л үлдэнэ. Түүх бол өршөөлгүй бөгөөд хатуу, үнэнч. Гэтэл манай нийгэмд болж байгаа энэ эх замбараагүй галзуурлыг өдөр бүр хараад байхаар ардчилсан хувьсгалын эдгээр жилүүд гээд байгаа бидний энэ богинохон үе түүхэнд МОНГОЛЫН ИХ ГАЛЗУУРЛЫН ҮЕ БАЙЛАА гэж тэмдэглэн үлдэх вий дээ гэсэн сэр төрнө.

Д.Гансаруул