Монголчууд мах, ногооноос гарсан нь
2016/06/17
Хөөрхий эдийн засаг. Хөл дээрээ тогтож чадахгүй элгээрээ мөлхсөөр өдийг хүртлээ. 2017 онд Монгол улсыг дампуурлаа зарлана гэж нэлээдгүй улстөрч, эдийн засагч нар хэлж маргаан үүсгээд авсан удаатай. Тэгвэл “дампуурлаа” зарлах улсын тоонд эхний аравт ороод хэдийнээ амжсан.
Эдийн засгийг элгээр нь хэвтүүлэхэд нь хавтгайрсан халамж, бэлэн мөнгө тараалт нь ихээхэн нөлөөлсөн гэдгийг эдийн засагчид дүгнэсэн билээ. Ниргэсэн хойно нь хашгирна гэгч нь болсон энэ үйл явдал өдгөө давтагдах гээд буй. Тодруулбал, Засгийн газар иргэдийн 1072 хувьцааны 30 хувийг худалдаж авах шийдвэр гаргасан. Үүнийг сонссон иргэд арилжааны банкуудад оочерлож хувьцаагаа худалдах гэрээгээ хийж эхэлсэн билээ. Эх, үрсийн баярын өдрөөр ахмад настангуудын тэтгэвэрийг нэмж бэлэг барьсан эрх баригчид. Тэгвэл тэд үүнийгээ эдийн засгийг аварч байна, иргэдийнхээ амьжиргааг дээшлүүлэхэд тусалж, дэмжиж байна гэж бодож байгаа биз. Харин ч эсрэгээрээ ард түмний худалдан авах чадварыг улам бууруулахад дэндүү сайн оролцож байгаа гэдгийг энд онцлоё. Тэтгэвэр нэмэгдсэний дараа мах, ногооны үнэ өссөн.
Одоо харин хүнсний ногооны үнэ хаданд гарлаа. Өнгөрөгч долоо хоногт монгол лууван нэг килограмм нь 2200 төгрөгтэй байсан бол 3000 төгрөг болтлоо нэмэгджээ. Монгол Улс төмсөө 100 хувь, хүнсний ногооныхоо 44 хувийг дотоодоосоо хангадаг. Харин Монгол төмс (1,091₮), Монгол лууван (2,032₮), Байцаа (1,818₮), Манжин (2,265₮), Сонгино (1,312₮) байна хэмээн долоо хоногийн үнийн судалгааг Статистикийн хорооноос гаргажээ.
Ийнхүү дэлгүүрийн лангуун дээрх үнэ огцом өсөхөд төмс, зарим хүнсний ногооны импортын татвар өссөн нь нөлөөлсөн аж. Тодруулбал, шар лууван, манжин, бөөрөнхий байцай, сонгинын гаалийн албан татвар 5-10 хувиар өсөж, 15-20 хувьд хүрсэн байна.