“ETV” телевиз өнгөрсөн лхагва гарагийн “Дуусдаггүй хэргүүд” нэвтрүүлгээ “С.Зоригийн хэргийн захиалагч нь хэн бэ” сэдвийн хүрээнд бэлтгэжээ. Тус нэвтрүүлгээр ямар баримт дэлгэснийг тоймлон хүргэж байна.

“Санжаасүрэнгийн Зориг агсны хэрэг 17 жилийн дараа илэрлээ” гэсэн мэдээлэл бүтэн жилийн турш хэвлэлээр хөвөрч, үүнийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж баталгаажуулсан нь нийгмийн анхаарлыг тухайн үед өөрийн эрхгүй татаж байв. Тэрбээр “С.Зоригийн хэрэг дээр ажиллаж байгаа ажлын хэсэгт хэн нэгнийг хэлмэгдүүлэх ямар ч зорилго байхгүй. Намайг ерөнхийлөгч болсноос хойш миний ширээн дээр өдөр бүр анхаарлын төвд байдаг асуудал бол С.Зоригийн хэрэг. Талийгаачийг хэн алж, тухайн үед юу болсон  гэдгийг ард түмэн мэдэх хэрэгтэй.

Хэргийг илрүүлж буй хууль хяналтын байгууллагынханд Монголын ард түмэн талархаж явах ёстой. Хэрэг илрүүлэлт нэлээн ахицтай яваа гэдгийг хэлмээр байна” гэсэн юм. 2015 оны наймдугаар сарын 31-нд С.Зоригийн амь насыг хөнөөсөн хэрэгт Эрдэнэт хотоос Б.Содномдаржаа, Т.Чимгээ нарын дайчлан баривчилсан юм. Төд удалгүй 2016 оны арванхоёрдугаар сарын 3-нд тэднийг яллах анхан шатны шүүх хурал болсон. Шүүхээс Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа, Ц.Амгаланбаатар нарыг бүх насаар нь хорих ялаар шийтгэв. Давж заалдах шүүх хурал 2017 оны гуравдугаар сарын 14-нд  болж анхан шатны шүүхээс ногдуулсан ялын хэвээр үлдээсэн билээ.

Ингэж 17 жил мөрдсөн С.Зоригийн хэргийн гэмт хэрэгтнүүд нэг л өдөр тодорч, бүр ял сонссон юм. 17 жилийн өмнө өвс хадахаар явсан гэх залуу, тогооч бүсгүй, насанд хүрээгүй хөвгүүн гурав Улаанбаатар хотод ирээд, УИХ гишүүн, дэд бүтцийн сайд С.Зоригийг хөнөөсөн гэх шүүх хурлын шийдвэрийг олон нийт цочирдон хүлээн авсан билээ. Зарим нь эргэлзэж, нийгэм даяараа шууьж байлаа. Энэ үед Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж тус хэргийн хэрэгтнийг баталсан шигээ дахин нэг гэнэтийн бэлэг барив. 2017 оны гуравдугаар сарын 21-нд МҮОНТ-ээр хэрэгт хяналт тавьж байсан прокурор н.Сандагсүрэн ярилцлага өгч, Ерөнхийлөгчийн зарлигаар С.Зоригийн хэргийн зарим баримтыг ил болгож байгаа тухайгаа ярьсан юм.

Ингэхдээ хэргийн баримтаас хэсэгчлэн тасадсан бичлэгүүдийг үзүүлж, 17 жил хэрэг илрэхийг хүлээсэн монголчууд ч хууль хяналтын байгуулагынхаа сайшаав. Үүний дараа Улсын дээд шүүхийн хурал шуурхай болж хэрэгтнүүдэд оноосон анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээсэн юм. Монгол Улсын гурван шатны шүүхээр Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа, Ц.Амгаланбаатар нар Монголын төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн С.Зоригийг хөнөөсөн болох нь нотлогдож, тэд 20-24 жилийн хорих ял авсан байдаг. Гэхдээ энд тодорхой бус зүйл олон байснаас гадна хэрэгтнүүдийг эрүүдэн шүүсэн бичлэг задарч, тухайн үеийн ТЕГ-ын дарга Б.Хурц нарт хэрэг үүсгэн шалгаж эхэлсэн нь эргэлзээг улам лавшруулж, эрлийг дахин эхлүүлээд байна. Эргэлзээ төрүүлсэн сэжүүрүүдийг эхнээс нь хүргэе.

СЭЖҮҮР-1: ОНЦГОЙ ЭРХТЭЙ Ц.АМГАЛАНБААТАР БА ТҮҮНИЙ МЕССЭЖ

 Анх энэ хэрэг хүн амины хэргээр чанга дэглэмтэй хорих ангид ял эдэлж байсан Ц.Амгаланбаатарын “Би С.Зоригийг хамар хашааны хоёр найзтайгаа нийлж алсан юм аа” гэсэн мессэжнээс илэрсэн байдаг. Ц.Амгаланбаатар шоронд ял эдлэж байхдаа хамсаатан гэх А.Чимгээ, Т.Содномдаржаа руу “Хэргээ хүлээ” гэх утгатай мессэж илгээсний мөрөөр цагдаагийнхан хэргийг илрүүлсэн. Ц.Амгаланбаатарын адармаатай мессэжийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж олон нийтэд анх дэлгэж байлаа. Тэрбээр “Хэдийгээр би сайдын ажлаа өгчихсөн байсан ч хуулийнхан надад итгэдэг итгэл гэж юм бий. Тэд над руу тал талаас ярьсан юм. Юмыг хэтрүүлнэ гэхэд ингэж болох уу гэх асуудлыг тавьсан. Шоронгоос бичсэн гэх мессэжийг Ц.Амгаланбаатар бичээгүй. Тэр мессэж бичих чадвартай хүн биш. Тагнуулынхан Б.Содномдаржаад 200, Т.Чимгээд 30 гаруй мессэжийг өөрсдөө зохиож бичсэн. Тэр мессэжүүд дотор “Хэргээ хүлээ” гээд тулгачихсан байсан. Хамгийн сонирхолтой нь бүтэн хоёр жил шахам мөрдчихөөд мессэж бичсэн утаснуудыг нь хурааж аваад, нуучихсан” гэв. Онц дэглэмтэй хорих ангийн хоригдол шорон дотроос гар утас ашиглаж, бусад руу мессэж бичнэ гэдэг хачирхалтай биш гэж үү. Чанга дэглэмтэй хорих ангид бүү хэл энгийн шоронд ял эдэлж байгаа ялтан гар утас ашиглах хориотой. Хуулиндаа хаалттай хорих ангийн тусгай зэрэглэлд ял эдэлж байгаа хоригдол 90 хоногт нэг удаа түр, 120 хоногт нэг удаа удаан хугацааны уулзалт хийж, 60 хоногт нэг удаа илгээмж явуулж, мөн утсаар ярих эрхтэй гэж заасан байдаг. Хуулиар 60 хоногт нэг удаа хэрэглэдэг утсыг Ц.Амгаланбаатар хоёр жилийн турш өдөр бүр ашигласан болж таарч байгаа юм. Ингэж хууль зөрчих эрхийг Ц.Амгаланбаатартад хэн олгов. Мэдээж хууль сахиулагчид олгож, түүний өмнөөс мессэж бичсэн байжээ. Эндээс хэргийн гол сэжүүр болох мессэж хуурамч, зохиомол болох нь илрээд байна.

СЭЖҮҮР-2: ОЛОН УДАА ОНЦ ХЭРЦГИЙГЭЭР ЭРҮҮДЭН ШҮҮЛГЭСЭН Ч Т.ЧИМГЭЭ ХЭРГЭЭ ХҮЛЭЭГЭЭГҮЙ

17 жилийн дараа эзэн холбогдогчид нь илэрч, ял хүлээсэн хэргийн дараа УИХ, Ерөнхийлөгчийн сонгууль болж Засаг, төр солигдов. Үүнтэй зэрэгцэн С.Зоригийн хэргийн илрүүлэлт зохиомол болохыг шинэ Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж мэдэгдэж, Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг хэрэг хүлээлгэхийн тулд 27 минутын турш эрүүдэн шүүсэн бичлэгийг УИХ гишүүн болон сэтгүүлчдэд үзүүлсэн нь шуугиан тарьсан. Тухайн бичлэгт Ц.Амгаланбаатарыг Т.Чимгээгийн камерт зориуд оруулж, түүнийг сүрдүүлж байгаа нь бичигдэж үлдсэн юм.

Гэхдээ энэ нь зөвхөн бичлэгийн нэгхэн хэсэг бөгөөд Т.Чимгээг онц хэрцгийгээр зодож, дарамталсан бичлэгийг үзүүлээгүй юм. Харин Т.Чимгээ хүчирхийлэл, сүрдүүлэгт хэд хэдэн удаа өртсөн хэргээ огт хүлээгээгүй юм. Энэ тухай хууль хяналтынхан  нуусан аж. Энэ талаар түүний  өмгөөлөгч С.Оюунцэцэг “Т.Чимгээ хэрэг хүлээсэн ганц ч мэдүүлэг өгөөгүй. Тэрбээр “Би ямар ч гэм буруугүй хэрнээ энд байгаа. Шүүхээр үнэн зөв нь олдох байх” гэж байсан. Гэтэл шүүхээс зөвхөн Ц.Амгаланбаатарын мэдүүлэгт тулгуурлаж, ял оноосон” гэсэн юм.

СЭЖҮҮР-3: АМ ЗУРАГ ЗӨРСӨН НЬ

1998 оны аравдугаар сард болсон С.Зоригийн хэргийн цорын ганц гэрч нь түүний эхнэр Д.Булган. Тэрбээр “Алуурчид нэгнийгээ Батаа, Оюунаа гэж дуудаж байсан. Эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс байсан” хэмээн ам зураг гаргуулж байлаа. Түүний хэлсэн ам зургаар алуурчдын эрэгтэй нь эмэгтэйгээсээ жижигхэн биетэй байсан юм. Гэтэл 2015 онд хуулийн байгууллага энэ хэргийг илрүүлэхдээ өөр нэг ам зургийг гаргаж ирсэн байдаг. Энэ нь тухайн үеийн буюу 1998 оны ам зургаас асар ялгаатай байсан. Мөн 1998 оны ам зургийг дарж, 2015 онд гаргасан ам зургийг шүүх хурал дээр гаргаж ирэн, Б.Содномдаржаа, Т.Чимгээ нартай таарч байна хэмээн нотлох баримт болгожээ. Гэтэл тухайн ам зураг нь Т.Чимгээгээс 20 см намхан байжээ. Энэ нь С.Зориг агсны хэрэгт холбогдсон сэжигтнүүдэд зориудаар хэрэг хүлээлгэхээр ам зураг тааруулсныг баталж байгаа юм.

СЭЖҮҮР-4: ЦОРЫН ГАНЦ ГЭРЧ Д.БУЛГАН ГУРВАН УДАА МЭДҮҮЛЭГ ӨГӨХДӨӨ ТЭДНИЙГ БИШ ГЭЖЭЭ

Гэрч Д.Булганы хэлж мэдүүлсийн дагуу гэмт хэрэгтнүүдийг 17 жил хайсан. Гэвч гэмт хэрэгтнүүдийг илрүүлж, яллахдаа Д.Булганыг шүүх хуралд оролцуулаагүй. Учир нь, түүнээс гурван удаа мэдүүлэг авахад тэрбээр “С.Зоригийг алсан алуурчид Ц.Амгаланбаатар, Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар биш” гэж мэдүүлжээ. Энэ талаар Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж “Д.Булган арван сар хоригдохдоо гуравхан удаа мэдүүлэг өгсөн. Ингэхдээ эд нар чинь хүн алсан хүмүүс биш ээ. Тэднийг нүүрэлдүүлэхэд адилхан биш гэдэг хариулт өгсөн. Тэгээд Д.Булганыг суллаж,шүүх хуралд оролцуулаагүй. Д.Булганы дээр үед ярьсан ам зургаар дээрх хүмүүсийг шийтгэсэн. Харин Д.Булганы шүүх хуралд оролцуулаагүй гол шалтгаан түүнийг тус биш, ус болно гэж үзсэн.

Энэ нь хэрэг хүчээр шийдсэний шинж” гэв. Ийм олон эргэлзээн дунд Монголын шүүх хэрэгтнүүдэд ял оноосон юм. Харин үүний дараа Ц.Амгаланбаатар Т.Чимгээ, Ц.Содномдаржаа нарыг гүтгэснээ хүлээж, өргөдөл бичсэн байдаг. Тэрбээр өргөдөлдөө “Надад мессэж бичих чадвар байхгүй бөгөөд яаж бичих талаар наад зааж өгсөн. Тагнуулын ажилтнууд мессэж бичдэг байсан. Хэн, ямар мессэж бичдэг байсныг би мэдээгүй. Энэ гэмгүй хоёр хүнийг хэлмэгдүүлчихлээ. Надад энэ хэргийг хийх юм бол 500 сая төгрөг өгч, гадаадад гаргана гэж амласан” хэмээжээ.

 

С.ЗОРИГИЙН ХЭРГИЙН ЗАХИАЛАГЧИЙН ҮҮРГИЙГ ГАРДАН ГҮЙЦЭТГЭГЧИД

 Гэтэл одоог хүртэл Монгол Улсын хууль хяналтын байгуулдага энэ өргөдлийн мөрөөр ажиллаагүй юм. Харин энэ хэргийг илрүүлсэн болж жүжиглэх захиалагч нь хэн бэ гэдэг асуудал үүснэ. Одоогийн байдлаар энэ хэргийн захиалсан хүн тодорхойгүй ч захиалга үйлдсэн хүмүүс нь тодорхой байгаа юм. Тодруулбал, тухайн үеийн хууль хяналтын байгууллагыг удирдаж байсан толгойлогчид аж. Нэгдүгээр хүний захиалга авсан хоёрдугаар хүн бол тухайн үеийн ТЕГ дарга Б.Хурц, ЦЕГ-ын дарга Р.Чингис, Монгол Улсын ерөнхий прокурор М.Энх-Амгалан, улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч Ц.Зориг нар юм. Эд бол  С.Зоригийн хэрэг зохиол гэдгийг баталсан зохиолоор амьдралд бодитой болгож, гардан хэрэгжүүлэгчид.

Тус хэргийг хүчээр шийдүүлсэн тухайн хүмүүс бүгд дороо багтай. Жишээлбэл, Монгол Улсын ерөнхий прокурор М.Энх-Амгалангийн орлогч нь Г.Эрдэнэбат. Тэрбээр тухайн үед С.Зоригийн хэргийн ажлын хэсгийг ахалж байсан юм. Харин Улсын дээд шүүхийн илтгэгч шүүгч оролцож байсан Б.Цогт, шүүгч С.Соёмбо-Эрдэнэ, Ч.Хосбаяр нар өөрийн схемчилсэн багаар С.Зоригийн хэргийг шүүсэн. Гэхдээ тэд зөвхөн С.Зоригийн хэргийг шийдээд зогсоогүй Монголд онц ноцтой гэж хэлэгдэх улс төрийн сэдэлтэй хэргүүдийг яг л тэр бүрэлдэхүүнээрээ шийдэж байсан юм. Тухайлбал, Монгол Улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч Н.Энхбаярын хэрэг, мөн нүүрс хөтөлбар зэрэг олны анхаарлын төвд байсан хэргүүдийг өөрийн багаар шийдвэрлэсэн юм.  

Энэ хүмүүсийг шударга бусын хонгил гэж олон нийт мэдэх болсон. С.Зоригийн зохиомол хэргийг ахалсан эдгээр хүн одоог хүртэл Монгол Улсын хууль хяналтын байгууллагад үүрлэж байгаа. Харин одоо зохиомол хэргийг гүйцэтгэсэн амь бөхтөй этгээдүүдэд хэн захиалга өгсөн гэдэгтэй танилцах цаг болжээ.

С.ЗОРИГИЙН ХЭРГИЙН ЗАХИАЛАГЧ БУЮУ НЭГДҮГЭЭР ХҮН Ц.ЭЛБЭГДОРЖ

С.Зоригийн хэргийн анхан шатны шүүх дээр ажилласан улсын дээд шүүхийн шүүгч Д.Эрдэнэбалсүрэнийг 2012 онд манай улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж томилсон байдаг. Шүүгч Д.Эрдэнэбалсүрэнгийн төрсөн ах Д.Чадраалбал Ерөнхийлөгчийн шагнал хариуцсан даргаар ажиллаж байсан юм. Төрсөн ахаараа дамжуулж, улсын Ерөнхийлөгчтэй танилцсан шүүгч Д.Эрдэнэбалсүрэн тухайн үед улсын дээд шүүхийн шүүгч хүртлээ дэвшсэн байдаг юм. Тэрбээр прокурор байж байгаад Улсын дээд шүүх рүү нэвтэрч чаджээ.

Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, ТЕГ-ын дарга Б.Хурц нарын багийн дараагийн гишүүн бол дээд шүүхийн эрүүгийн танхимын тэргүүн Б.Цогт байв. Шүүгч Б.Цогтын эхнэр нь ТЕГ-ын дарга Б.Хурцыг хаана явна, тэнд албан тушаал ахиж явдаг бүсгүй. Тэрбээр Б.Хурцыг АТГ-ын дарга байхад нь санхүү хариуцсан дарга байсан бол түүнийг ТЕГ-ын дарга болж дэвшихэд мөн тэнд санхүүгийн дарга болж очсон юм. Тухайн үеийн Ерөнхийлөгчийн багийн шүүгчийн багийг Б.Зориг ахалж байсан юм. Тэрбээр Ц.Элбэгдоржийг төр барих бүх хугацаанд Дээд шүүхийн ерөнхий шүүгчээр есөн жил ажилласан юм.

Ажлаа өгөхөөсөө өмнө нь Ц.Элбэгдоржид үнэнч гэдгээ баталж, хууль зөрчин байж С.Баярын хэргийг дэнсэлжээ. Хууль зөрчсөн гэж хэлсний учир ном журмаараа улсын дээд шүүхийн эрүүгийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг С.Зоригийн хэргийг шүүх шүүгчийн бүрэлдэхүүнийг сонгох ёстой байсан юм. Гэтэл ерөнхий шүүгч Б.Зориг шүүх бүрэлдэхүүнийг өөрөө томилж, тэр бүүхэл хэдэн жил шүүх хуралд оролцоогүй атлаа ганц С.Зориг агсны хэргийг өөрөө даргалан шүүсэн байдаг. Энэ талаар Ерөнхий сайд асан Алтанхуяг “Дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Зориг нууц шүүх хуралдааныг даргалсан. Өмнөх жилүүдэд ерөнхий шүүгч дөрвөн жилээр томилогддог байсан.

Гэтэл Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж Б.Зоригийг дахин томилуулахын тулд дээд шүүхийн ерөнхий шүүгчийг дөрвөн жилээр нэг удаа томилох чинь Үндсэн хууль зөрчсөн гээд энэ хүнийг дахиад дөрвөн жилээр томилж байлаа” гэв. Ингэж улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Зориг өөрийн багийн шүүгчидтэй хамт сүүлийн даалгавраа амжилттай гүйцэтгэв.

ТЕГ ХЭРХЭН АЖИЛЛАВ

ТЕГ болон ЦЕГ хамтарсан ажлын хэсэг С.Зоригийн хэргийг илрүүлсэн болгож, хаасан байдаг. Тухайн үеийн улсын Ерөнхийлөгч болон ТЕГ-ын дарга нар үүнээс өмнө нь олон жилийн уялдаа холбоотой ажиллаж байжээ. Тодруулбал, 2009 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр Ц.Элбэгдоржийг сонгогдоод, ажиллаж байхад Б.Хурц Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн ажлын албаны дарга, АТГ-ын дэд дарга, ТЕГ-ын дарга хүртлээ дэвшжээ. Өөрөөр хэлбэл, Ц.Элбэгдоржийг улс төрд шат ахих бүрд Б.Хурц хууль хяналтын байгууллагыг базаж байлаа.

Тагнуулын 10 сарын курс төгссөн Б.Хурц АТГ-ын  дэд дарга, ТЕГ-ын дарга болтлоо дэвшиж чадсан нь Ц.Элбэгдоржийн гавьяа. Б.Хурц хуулийн байгууллагад үнэнчээр ажиллаж байж авдаг хурандаа цолонд долоохон жилийн дотор хүрсэн юм. Б.Хурцын Ц.Элбэгдоржид барьцаалагдаж, түүний гар, хөл болсон шалтгаан нь 2003 оноос эхтэй Б.Хурц нь 2003 онд ТЕГ-ын ажилтан байхдаа С.Зоригийн хэргийг илрүүлж байгаа царайлж, түүнийг хөнөөсөн хэмээн буруутгаж Д.Энхбат гэдэг хүнийг Франц, Герман зэрэг хоёр улсын хил дамжуулж, эх оронд авчирчээ. Б.Энхбат авчраад олон удаа эрүүдэн шүүсэн талаар түүний өмгөөлөгч Санжаасүрэн хэвлэлээр цацаж байсан.

Мөн Б.Энхбатын хөвгүүд болох Э.Золбоо, Э.Золбообаяр нар хуулийн байгууллагын даргад захидал бичиж, аавынхаа нэр төрийг сэргээлгэхийг хүссэн байдаг. Тус захидалд “2013 онд бидний аав Д.Энхбатыг Франц Улсаас хүч хэрэглэн хулгайлж, мансууруулах тариа тарьж ухаангүй байдалтайгаар Европын холбооны гурван улсын хилийг хууль бусаар нэвтэрч, Монгол Улсад авчирсан байдаг. Улмаар аавыг маань тусгай байранд эрүүдэн шүүж С.Зориг агсны хэрэгт гүтгэн, хилс хэрэг хүлээлгүүлэн, шан харамжид нь 500 сая төгрөг, гадаад паспорт амлан олон хоногийн турш нууц газарт хорьсон” гэжээ. Д.Энхбат нь эрүүдэн шүүлгүүлж, хэдэн жил шоронд тамлуулж байгаад 2006 онд нас барсан байдаг. Мөн Д.Энхбатын өмгөөлөгчийг улсын нууц задруулсан хэмээн 1.6 жилийн ял оноожээ.

Д.Энхбатыг С.Зоригийг алсан хэмээн хэлмэгдүүлж, хилс хэрэг хүлээлгэх гэж тамлан зовоож, хил дамнуулан хүн наймаалсан хэрэгт олон улсын шүүхээс Б.Хурцад ял оноосон байдаг. Харин Герман Улсад нэг орчим жил ял эдэлж байсан Б.Хурцыг очиж суллуулсан хүн нь Ц.Элбэгдорж. Олон улсын хоригдол болж ял эдэлж байсан Б.Хурцыг суллуулсан даруйдаа нэг онгоцонд сууж, Монголд ирэнгүүт Ц.Элбэгдорж түүнийг АТГ-ын дэд дарга болгожээ. Энэ цаг үеэс л Ц.Элбэгдорж Б.Хурц гэх хоршил бий болсон аж. Харин үүний дараа түүний АТГ-ын дэд даргын ажлаас чөлөөлөх тушаал гараагүй байхад ТЕГ-ын дарга болгожээ. Энэ талаар Ч.Алтанхуяг “Манай Засгийн газрыг огцорсноос тав хоногийн дараа Б.Хурцыг ТЕГ-ын даргаар томилсон юм. Уг нь Б.Хурц АТГ-ын орлогчийн ажлаа сайн хийж байсан. Өөрөөр хэлбэл, хэргийг эрүүдэн шүүж, тулган хүлээлгэдэг дээр үеийн аргаар ажиллаж байсан юм” гэжээ.

Б.Хурцыг ТЕГ-ын дарга болсноос хойш буюу 2015 оноос С.Зориг агсны хэргийг илрүүлэх ажил эрчимтэй явагдсан юм. Ц.Элбэгдорж суудлаасаа буухаас өмнө олны анхаарлын төвд байгаа хэргийг илрүүлсэн болж, зохиомол хэрэг зохиох нь нэр төрийн хэрэг байсан биз ээ. Гэхдээ гурван хүнийг амьдралаар тоглож, Монголын ард түмнийг хуурсан нь арай л харгис биш гэж үү. Энэ талаар Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж “Гэрч Д.Булганы мэдүүлгээр хоёр хүн С.Зоригийг алчихаад гарсан гэдэг. Харин манай хууль хяналтынхан дөрөв болгоод шийтгэчихсэн. Гэм зэмгүй иргэдэд хэрэг үүрүүлж, энэ хэргийн талаар 25 жилийн турш хэн ч, юу ч дуугарахгүй болгох гэсэн нь тодорхой.

Хуурамчаар 10 хэрэг хүлээж байсан ялтны үгээр хэргийг шийдсэн” гэв. С.Зоригийн хэрэгт ял сонссон Т.Чимгээ, Ц.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүсэн нь тодорхой болж энэ асуудлаар УИХ ажлын хэсэг байгуулан, ТЕГ-ын дарга асан Б.Хурцад эрүүгийн хэрэг үүсгэн, хэрэг шүүхэд шилжсэн ч тийм амархан шийдэгдсэнгүй. Б.Хурцад үүсгэсэн хэргийг 2019 оноос хойш шалгаж эхэлсэн. Гэтэл шүүх хурал удаа дараа хойшилж, тэд цаг хожиж байна.

1998 ОНЫ УЛС ТӨРИЙН НӨХЦӨЛ БАЙДАЛ

С.Зориг агсны хэргийг зохиомлоор бүтээсэн хэрэгтнүүд нь Ц.Элбэгдорж, Б.Хурц нар юм бол тэдэнд яагаад ингэх болсон шалтгаан гэж бий. 1998 оны долдугаар сарын 28-нд Ц.Элбэгдоржийн Засгийн газар огцорч, Засгийн эрхийг барьж байсан Ардчилсан холбоо эвслээс Да.Ганболдыг Ерөнхий сайд болгох санал дэвшүүлжээ. Гэтэл тухайн үеийн Ерөнхийлөгч Н.Багабанди долоон удаа буцааж, С.Зоригийг Ерөнхий сайдаар томилох санал гаргаж байжээ. Үүнтэй зэрэгцэн Ардчилсан эвслээс Э.Бат-Үүлийн нэр давхар яригдаж байсан ч аравдугаар сарын 3-нд С.Зоригийн нэрийг дэвшүүлэх бүх тохироо хийгдсэн гэх яриа бий. Гэтэл тэрбээр ерөнхий сайд болохын өмнөх шөнө буюу 1998 оны аравдугаар сарын 2-нд бусдын гарт амиа алдсан юм.

Ц.Элбэгдоржийг Ерөнхий сайдын суудлаас буусны хэдхэн хоногийн дараа үйлдэгдсэн хэрэг түүнийг Ерөнхийлөгчийн суудлаас буухын өмнө илрэхийн нууц юу вэ. Энэ талаар Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж “Ц.Элбэгдоржид л ашигтай хэрэг байсан байлгүй дээ. 2013 оны наймдугаар сараас хойш Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарт гүйцэтгэх ажиллагаа явуулсан. Гүйцэтгэх ажиллагааг АТГ явуулсан байдаг. АТГ нь хүн амины хэрэг мөрддөг газар биш. Тухайн үед АТГ-ын дарга нь Н.Ганболд байсан. Н.Ганболд бол С.Зоригийг алуулсны дараа хамгийн анх гэрт нь орсон хүмүүсийн нэг. С.Эрдэнэтэй хамт гэрт нь орсон. Н.Ганболдын орлогч нь Б.Хурц байсан” гэлээ.

ҮНДЭСНИЙ ШУУДАН СОНИН