МСНЭ-ээс Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Б.Энхбаярт шаардлага хүргүүлээд байна. Нууц задруулсан нэрийн доор сэтгүүлчийг яллах гэж байна хэмээн буруутгаж буй юм. Тэгвэл үүний хариуд ХЗДХ-ийн сайд Б.Энхбаяр хэвлэлийн бага хурал зарлалаа.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны нууцыг задруулах гэмт хэрэгтэй холбоотой өргөн мэдүүлэх хуулийн талаар ХЗДХ-ийн сайд Б.Энхбаяр мэдээлэл хийлээ. 

Тэрбээр "Мөрдөн шалгах ажиллагааны нууцыг задруулах нь гэмт хэрэгтэй холбоотойгоор иргэдийн мэдэх эрхэд аюул учирлаа, хэвлэл мэдээллийн байгууллагад сэтгүүлчдийн эрхэд халдаж байна, нууц гэх халхавчаар хулгайгаа далдлах гэж байна.

Энэ хүрээнд мөрдөн шалгах ажиллагааны нууцыг задруулахад өгөх ялын бодлогыг оруулах гэж байгааг эсэргүүцэж байгаа талаар МСНЭ шаардлага гаргасныг миний бие өглөө яаманд гардаж авсан. Энэ өргөн мэдүүлсэн хуулийн төсөл, мөрдөн шалгах ажиллагааны эсрэг гэмт хэргийн гол агуулгыг тайлбарлах нь зүйтэй гэж үзлээ.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны нууцыг задруулах гэдэг энэ гэмт хэрэг сүүлийн 100 жилийн хугацаанд манай улсын эрүүгийн хуульд хуульчлагдсан гэмт хэрэг байсаар ирсэн. Цаашид ч байх зүйл.  Тодруулбал 100 жилийн өмнө энэ үйлдэл 100-600 төгрөгийн торгуулийн ялтай байсан. 1940, 1960, 1986, 1986, 2022  оны Эрүүгийн хуулиар энэ үйлдэл бүгд гэмт хэрэг байсаар ирсэн.

Энэ хэргээр шалгадаг, хэрэг үүсгэдэг, хариуцлага тооцдог этгээдүүд нь тусгай субъект байна. Өөрөөр хэлбэл мөрдөн шалгах ажиллагааны эсрэг гэмт хэрэг үйлдэж байгаа этгээдүүдэд жирийн иргэд, хэвлэлийн мэдээллийн байгууллага, сэтгүүлчид ордоггүй онцлогтой хуульчлагдаж ирсэн байдаг.

Одоо хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй 2015 оны Эрүүгийн хуульд энэ үйлдлийг мөн гэмт хэрэгт тооцсон. Тэр дотроо мөрдөн шалгах ажиллагаанд оролцсон, байлцсан хүн гэдэгт орчуулагч, хэлмэрч, шинжээч, хөндлөнгийн гэрч, иргэний нэхэмжлэгч, иргэний хариуцагч зэрэг хүнийг ойлгоно гэдэг Монгол Улсын дээд шүүхийн тайлбартайгаар хүчин төгөлдөр үйлчилж байгааг хэлье.

Үүнийг сэтгүүлчид ойлгохдоо нууцыг задруулж байгаа хүн гэж биднийг, иргэдийг хэлээд байна гэж ойлгоод олон нийтэд ташаа ойлголт төрүүлсэн байна" гэлээ. 

Мөрдөн шалгах ажиллагааны нууцыг зарлуулж байгаа "хүн" гэж Эрүүгийн хуульд заасан этгээд нь сэтгүүлчид бид байна гэж ярьж байна. Гэтэл манай улсын Дээд шүүхийн тайлбараар Эрүүгийн хуульд заасан "хүн" гэдэгт тусгай субъект гэж л ойлгодог хэмээн хэлэв.

“Мөрдөн шалгах ажиллагааны нууц задалсан хэрэгт сэтгүүлч, энгийн иргэн хамаарахгүй. Ер нь энэ асуудлыг манай улс олон жилийн хугацаанд мөрдөж ирсэн. Эрүүгийн хуульд байсаар ирсэн заалт юм. Эрүүгийн хуульд ороод байгаа заалт нь сэтгүүлчдэд хамаарахгүй гэдгийг дахин хэлье. Буруу зөрүү ойлголт өгөхгүй байхыг хүсье.

Харин хуульд “Худал мэдээлэл тараах” гэх зүйл анги бий. Энэ заалтаар улстөрч, төрийн байгууллага сэтгүүлчид гомдол гаргах эрхгүй болгож хуульчилж байгаа” гэлээ.