Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ гэдэг нь тодорхой боловсрол, тусгай мэргэжил үл шаардах энгийн ажилд ажиллаж байгаа ажилтанд төлөх хөдөлмөрийн хөлсний хамгийн доод хэмжээ юм.

Хэдэн цагдаагийн амь, эрүүл мэндээр “туг тахиж” байж эрх зүйн орчинг сайжруулах вэ

“Хүн төр хоёртоо эн тэнцүү хуваагдсан хүнийг цагдаа гэдэг” хэмээн Төрийн соёрхолт, Ардын уран зохиолч, МУСГЗ, яруу найрагч Б.Лхагвасүрэн хэлсэн байдаг.

Тэгвэл хүн, төрдөө зүтгэснийхээ төлөө 2011 онд 87, 2012 онд 110, 2013 онд 134, 201 онд 170, 2015 онд 156 цагдаа хохирсон байна. Тодруулбал 2011-2015 оны байдлаар албан үүргээ гүйцэтгэж байхдаа Эрүүгийн хуулийн 13 зүйлээр 471 гэмт хэрэгт хохирсон байна. Харин 2016 оны эхний улирлын байдлаар цагдаагийн 13 алба хаагч гэмт хэрэгт өртсөн байна. Энэ нь дөрвөн өдөр тутам нэг цагдаагийн алба хаагч гэмт хэргийн хохирогч болж байна гэсэн үг юм.

Өмнө нь сүлдтэй хувцас өмссөн алба хаагчийг хүн бүр төрийн минь сүлд өршөө хэмээн хүндлэн харьцдаг байсан. Тэр ч утгаараа цагдаад халддаггүй байсан. Харин хувцаснаас өөр хамгаалах хэрэгсэлгүй цагдаагийн алба хаагчид сүүлийн үед ийнхү гэмт хэргийн золиос болж байгаа нь эрх зүйн зохицуулалтгүй байхгүйтэй шууд холбоотой юм. Өөрөөр хэлбэл цагдаа өөрийгөө хамгаалж чадахгүйдээ биш, гэмт хэрэгтний өөдөөс буу гаргах хууль эрх зүйн зохицуулалт байдаггүй. Мөн гэмт хэрэгт холбогдсон хүмүүс өөрийгөө гэм буруугүй мэт харагдуулахын төлөө цагдаа нарыг муулж, олон нийтийн дунд цагдаагийн байгууллагын нэрийг унагаж байгаатай холбоотой.

Уг нь цагдаа, эмнэлэг, онцгой байдлын албыг улс төржүүлэх ёсгүй. Харамсалтай нь эрүүл мэндийн салбарыг улс төржүүлснээр өнөөдөр “ялзраад” байгаа. Одоо цагдаагийн байгууллагаар оролдож, эрх зүйн орчинг сайжруулаагүйн улмаас 2011 оноос өнөөдрийг хүртэл 484 цагдаагийн алба хаагч гэмт хэргийн золиос болохгүй байсан.

Хамгийн сүүлийн жишээ, цагдаагийн байгууллагад алба хаагаад хоёр жил болж байгаа 22-хон настай цэл залуу үүрэг гүйцэтгэж яваад амь үрэгдэв. Түүнийг хөнөөсөн этгээд өөрийгөө боомилсон болохоор хэргийг хаана. Харин ар гэрийнхэнд нь 36 сарын цалинтай нь тэнцэх хэмжээний тэтгэмж өгнө. ЦЕГ-ын дарга Р.Чингисийн тушаалаар ЦЕГ-ын орлогч даргаар ахлуулсан ажлын хэсэг гарч талийгаачид хүндэтгэл үзүүлэхээр болсон. Гэмт хэргийн золиос болсон цагдаагийн хэрэг ингэс хийгээд мартагдана. Харин ар гэрийнхэн нь хохироод үлдэнэ.

Гэр бүлийн хүчирхийлэл, зодоон, дээрэм гээд болохгүй бүтэхгүй бүхэнд цагдааг явуулдаг. Хэдийгээр муу муухай бүхэнд явж байгаа ч төр түмэндээ тангараг өргөсөн болохоор хэцүү байсан ч, өвдөж зовсон ч асуудал тоочилгүй үүргээ гүйцэтгэдэг. Уг цагдаа ч гэсэн хүн. Хүний ард хүн байдаг. Хүний ард хүн байдгийг санаж цагдаагийн эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгохгүй бол цэл залуугаараа төр түмэндээ эн тэнцүү үйлчлэх залуусынхаа урам зоригийг мохоосоор байх болно.

Уг нь цагдаагийн албаар тоглож байхынхаа оронд эрх зүйн орчинг сайжруулсан бол 2011 оноос өнөөдрийг хүртэл 484 цагдаа хохирохгүй л байсан. Хичнээн цагдаагийн амь нас, эрүүл мэндээр “туг тахиж” байж эрх зүйн орчинг сайжруулах ёстой вэ эрх баригчдаа...

Эдийн засаг: Иргэдийг доллар, мах, гурилын өсөлт мөлxүүлэх нь үү дээ

Он гарсаар ам.долларын ханш зогсолтгүй өссөөр гуравдугаар сарын сүүлээр 2050 төгрөг даваад байсан юм. Харин өнгөрсөн долоо хоногийн сүүлчээр 1978.39 төгрөгтэй тэнцэж байсан юм. Харин өнөөдрийн байдлаар монголбанкнаас ам.долларын нэрлэсэн үнэ нь 2009.41-т хүрчээ. Арилжааны банкуудад 2004-2008 төгрөгөөр авч, 2014-2018 төгрөгөөр худалдаж байна.

Ийнхүү доллар суларч байсан ч эргэн өсөв. Эдийн засгийг эрчимжүүлж, алт олборлолтыг нэмэгдүүлэхээр алт олборлогчдод 256 тэрбум төгрөгийг нэг жилийн хугацаатай, 9 хувийн хүүтэй зээлүүлэхээр Засгийн газар өнгөрсөн онд шийдвэрлэсэн. Гэхдээ одоог хүртэл алт олборлогчид хөнгөлөлттэй зээлээ арилжааны банкуудаас аваагүй л байгаа юм. Долларын өсөлтийг саармагжуулах дорвитой хөрөнгө оруулалт хийгдэхгүй байгаатай холбон тайлбарлав. Нөгөөтэйгүүр манай улсын эдийн засаг тогтвортгүй, хямралтай байгаагийн улмаас гадаад валютаа даган өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнэ нэмэгдэж орхидог. Энэ жишгээ өнөөг хүртэл дагасаар л. Удахгүй махны үнэ хаданд гарвал гайхах хэрэггүй бололтой. Цалинг нэмэгдэхгүй байж идэх зүйлсийнх нь үнэ өсөхөөр хүмүүс килограммын худалдан авалтдаа шилждэг хэмээдэг. Энэ ч бичигдээгүй хууль шүү. НӨАТ хэсэг иргэдийг сөхрүүлсэн өдгөө үлдсэн хэсгийг нь доллар, махны өсөлт мөлхүүлэх нь үү дээ. Улсын төсөвт долларыг 2030 төгрөг байхаар тусгасан нь дэндүү өндөр босго болсон.

Нийслэлийн төвийн зургаан дүүрэгт байрладаг 11 хүнсний зах, худалдааны төвд хийсэн 32 нэр төрлийн хүнсний бараа бүтээгдэхүүний үнийн дөрөвдүгээр долоо хоногийн ажиглалтаар өмнөх долоо хоногоос 22 нэрийн барааны үнэ тогтвортой, гурван нэрийн барааны үнэ буурсан, долоон нэрийн барааны үнэ өсчээ. Үүнд : "Алтан Тариа" задгай гурил мөн савласан дээд гурил, Үхрийн мах, цул, Хонины мах, ястай Хонины мах, цул Үхрийн мах, ястай, Монгол Байцаа, Манжин үнэ нэмэгджээ.

Спорт: М.Анхцэцэг Ази тивийн аварга боллоо

Узбесктаны Ташкент хотноо болж буй "РИО-2016" олимпийн эрх олгох хүндийн өргөлтийн Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээний аваргаар ОУХМ М.Анхцэцэг шалгарлаа. Өчигдөр болсон эмэгтэй 75 кг-ын жинд тэрбээр огцомоор 112 кг, түлхэлтээр 132 кг, нийлбэрээр 244 кг-ыг өргөн аваргаар тодров.

13 жилийн өмнө БНХАУ-д болсон Азийн аваргаас Л.Одгэрэл мөнгө, хүрэл медалийг эх орондоо анх удаа авчирч байсан билээ. Тэгвэл олимпийн эрх олгох энэхүү тэмцээнд М.Анхцэцэг түрүүлж, төрийнхөө дууллыг Ташкентийн тэнгэрт эгшиглүүллээ. Мөн ОУХМ Б.Энхтамир огцомоор 98 кг, түлхэлтээр 116 кг, нийлбэрээр 214 кг-ыг өргөн шагналт V байр эзлэв. Энэ жинд Япон, Энэтхэг, БНСУ, Узбекстан, Тайвань зэрэг найман орны 10 тамирчин өрсөлдлөө. БНСУ, Тайваны тамирчид мөнгө, хүрэл медалийг хүртэн медалийн тавцанд зогслоо.

Тоймыг бэлтгэсэн:Х.Даваа