Чадахаараа төлөөд хүссэнээ худалдаж ав…
2014/03/06
Хэрэв бид дээд боловсролыг дэлгүүрт байгаа элдэв бараатай зүйрлэх юм бол энэ төрлийн бараа маш хямдхан байна. Энд ямарч брэнд алга, бараа нь шинэ атлаа маш хямдхан, ийм тохиолдолд мэдээж чанарын тухайд ярих ч хэрэггүй.
Саяхан хөдөөнөөс ирсэн сумын дунд сургуулийн захиралтай уулзан ярилцаж байгаад мэл гайхав. Учир нь тэр сумын дунд сургуулийн захирал сумын сургуульдаа цахимжуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа гэнэ. Эл ажлынхаа хүрээнд өнгөрсөн намар сургуульдаа 10 гаруй ангид компьютэр, 4 пректор, 1 ухаалаг самбар /Хичээлийн шинэ жилийн нээлтэнд Ерөнхийлөгчийн хичээл заадаг, тоуч мэдрэмжээр ажилладаг самбар шүү/ шийдүүлж, сургуульдаа суурилуулсан гэнэ. Харин энэ удаад Улаанбаатараас чадвал 1-2 ухаалаг самбар, 3-5 проектор, 10 доошгүй багш нараа нотевүүктэй болгочих асуудлыг шийдүүлчих санаатай ирсэн гэж ярьж байна лээ. Үнэхээр бахархууштай. Гэтэл…
Миний мэдэхийн улсын Их дээд сургуулиудад ухаалаг самбар бүү хэл проектор цөөн байдаг. Байдаг хэдэн проектор дээрээ багш нар “булаацалдах нь холгүй юм болж”, сүүлд нь тэнхмээс хувиар гаргаж асуудлыг шийдэж ирсэн. Хувийн зарим сургуулиудын хувьд асуудал арай гайгүй, зарим нь анги бүрт проектор байрлуулсан байх нь ч бий. Гэхдээ л ухаалаг самбарын тухайд бол бид үзсэнээс цаашгүй, 12 жил их дээд сургуульд багшилсан хүн гэхэд би одоог хүртэл ухаалаг самбар дээр хичээл орж үзээгүй хэвээр байна.
Гэтэл…, сумын дунд сургуулийн багш нар энэ самбар дээр хичээлээ заадаг боллоо. XXI зууныг бид техник технологийн зуун гэдэг, тэгсэн атлаа Их дээд сургуулиудад ийм төхөөрөмжөөр хангагдаж чадаагүй л байна.
Боловсрол чанартай байх тухай бид дээр дооргүй ярьдаг. Чанартай боловсролын яриа нь хүссэн хүсээгүй сургалтын төлбөртэй л уялдана. Уг нь үүнийг ойлгож ядахад төвөггүй. Хэрэглэгч та бага мөнгөөр чанар муутай бараа худалдан авдаг бол арай ахиухан мөнгөөр чанартай брэнд бараа бүтээгдэхүүн худалдан авч болдогтой боловсролын асуудал зарчмын хувьд яг адилхан.
Харамсалтай нь үүнийг бид нийгмийн “массаараа” ойлгож чадахгүй хэвээр л байна. 1.2 сая төгрөгийн үнэтэй Aphone5 гар утсыг аав ээжээрээ худалдаж авахуулж гартаа барьж чамирхдаг оюутан залуус сургалтын төлбөр дээр нь 100 мянган төгрөг нэмэгдснийг дуулаад жагсаал цуглаан хийж, эсэргүүцэл үзүүлэхдээ тулдаг. Гэтэл үнэн хэрэгтээ тухайн оюутны бүтэн жилийн сургалтын төлбөр нь түүний гартаа барьж байгаа өнөөх үнэтэй утаснаас хол даваагүй байх жишээтэй. Ийм нөхцөлд бид боловсролын нийтлэг чанарын асуудал яриад ч нэмэргүй мэт. Үнэхээр хичээж мэрийж байгаа цөөн тооны оюутнууд л бусдаасаа илүүтэй номын дуу сонсож “арай дөмөгхөн” мэргэжилтэн болж төгсөнө. Бусад нь сурсан мэдснээр маруухан ч диплом өвөртлөөд хоцроно. Төр засгийн зүгээс оюутнуудыг оюунлаг, хөдөлмөрч, бүтээлч болгохыг дэмжихийн оронд хавтгайруулан халамжилна. Энэ бүхний эцэст баялаг бүтээгчид биш барьсан гар ухаалаг утснаасаа ч “ухаан муутнууд” жил бүр олноороо төгсөнө.
Нийтийн тээвэрт 10 хүрээгүй настай бяцхан сурагчид мөнгө төлөөд явж байхад архайсан том оюутан ах, эгч нар нь Visa үзүүлээд үнэгүй явна. Энэ бүхний цаана оюутнуудыг улс төрчид “сонгогч” гэж харж байгаатай холбоотой юм.
Улс орны ирээдүйг авч явах сэхээтнүүдийг бэлтгэдэг газар нь ийм анзааны байхад цаана чинь хувийн ахлах сургуулиудын сургалтын төлбөр аль хэдийнэ “даам” гаржээ. Фэйсвүүкт Улаанбаатар хотод үйл ажиллагаагаа явуулдаг Америк сургуулийн /American school of Ulaanbaatar/ нэг жилийн сургалтын төлбөр нь 32.200 USD –ийн үнэтэй байгаа тухай мэдээлэл шуугиан тарьж байна. Мэдээж энд энгийн хөдөлмөрчдийн хүүхдүүд сурахгүй нь ойлгомжтой. Эрэлт байгаа газар нийлүүлэлт байдгын жишгээр энэ сургуульд ийм хэмжээний төлбөр төлөөд хүүхдээ сургадаг “баячууд” цөөнгүй байгаа нь ойлгомжтой.
Мөн дундаж хувийн бүрэн дунд сургуулиудын төлбөр 5000 орчим ам.доллар байхад Их сургуулийн сургалтын төлбөр 1.4-1.8 сая төгрөгөнд хэлбэлзэж байна. Өөрөөр хэлбэл гайгүй шиг хувийн цэцэрлэгийн 2-3 сарын төлбөрөөр оюутнууд дээд боловсролтой болно. Үүний жаахан эргэцүүлж үзэх цаг болсон. Зарим хүмүүс МУИС тэргүүтэй их сургуулиуд чанар муутай гэдэг. Үүний цаана бас л хөрөнгө мөнгөтэй холбоотой асуудал байна. МУИС гэхэд л улсаас төсөв авдаггүй, оюутны төлбөрөөр 90 хувь санхүүждэг газар юм билээ. Дээр нь өндөр хөгжилтэй улс орнуудад чинь сураад мастер докторыг нь хамгаалаад ирсэн шилдэг багш нарт МУИС хангалттай цалин өгч чадахгүй нь ойлгомжтой. Ийм тохиолдолд ямар хүмүүс багшаар үлдэх вэ, гэсэн хэдий ч улсдаа л шилдэгт орох судлаач, докторууд зүрх сэтгэлээсээ бага цалинг гололгүй ажилласаар байна.
Төгсгөлд нь хэлэхэд дээд боловсролын төлбөр өндөр байх ёстой, тэр бол өмсдөг хувцас, иддэг талх биш, харин таны нэг насны чинь амьдралын чинь үндэс. Сайн техник хангамжтай, сайхан тохилог орчинд, шилдэг багш нараар хичээл заалгахын тулд их төлж, ихийг мэдэх ёстой.
Та хир зэрэг төлж чадах вэ, түүнийхээ хирээр л боловсролыг олж авна гэдгээ бид ухаарах цаг болжээ …
А.Галт
Зочин · 2014/03/08
muis harin ch mongoldoo chanaraara number one shu olon ulsiin sudalgaa ch uuniig batalsan hudlaa soliorohoo bolio
Зочин · 2014/03/07
Германыг сайн боловсролтой, хөнгжингүй гэдэг. Гэтэл их сургуулиуд нь төлбөргүй байх юм билээ. Зөвхөн мөнгө аваад л сайжирна гэвэл лөөлөө байлгүй. Харин ч улсын их сургуулийг төлбөргүй болгоод улсаас их хэмжээний мөнгө өгөх хэрэгтэй. Сургууль төлбөрөөс хамааралгүй болчихвол төлбөрийг нь авахын тулд ****** оюутныг байлгах хэрэггүй болно. Жишээ нь Германы их сургуулиудад 1-р курст 100 оюутан элсүүллээ гэхэд төгсдөг 30-40 л байдаг юм билээ. Сургалт ч гэж чанга даа.
sapaa · 2014/03/07
zov shuu
Ganaa · 2014/03/07
Ер нь сургалтын төлбөрийг эхэлж ярих чинь буруу шүү. А.Галтаа. Эхлээд сургууль чинь үнэхээр сургууль мөн үү гэдгийг нэг хар. Үнэхээр сургууль мөн бол сургалт нь орчин үеийн мэргэжилтэн бэлтгэж чадаж байна уу, Багш нар чин ********длага хангаж байна уу, байр сав техник, материал хангамж чинь ********длагатай хэмжээнд хангагдсан уу гэдгийг хар. Оюутнуудаас төлбөр нэмэх замаар мөнгө аваад түүгээр нь шийднэ гэж байгаа бол хэн зөьшөөрөх юм бэ. Би өөрийнхөө мөнгөнд тохирсон үйлчилгээг л авмаар байна гэнэ шүү дээ. Оюутнууд тэнэг биш. Байгаа юмыг чинь л худалдаж авна. Байхгүй юм аа мөнгөтэй бол хийнэ гээд байвал хэн мөнгө өгөх вэ дээ. Мөн ямар нэг номны онолд хэт донтсон өвгөн, эмгэн багш, эсвэл гадаад дотоодын чанаргүй боловсрол эзэмшээд дандаа гү**********с харж, эсвэл өөр сургуулийн оюутны лекцийн дэвтэр хуулж хичээл заадаг чанаргүй залуу багш нараа халж, сайн багш нар авчир монголд байхгүй бол гаднаас авчир тэртээ тэргүй гадаадад багш нарын илүүдэл болчихсон байгаа болохоор тийм ч их үнэрхэхгүй тэгээдч АНУ-д биш Монголд ирэх юм чинь өндөр үнэ хэлж чадахгүй. Тэгээд сайн хөтөлбөр боловсруул. Тур сургуулийг сонговол хэн болж чадах хийгээд, ямар хичээлийг сонгон судалвал ямар мэдлэг олж авч чадах гэх мэт. дараа нь төлбөрөө өөрийнхөө хэлсэн шиг нэм. Чадах нв ороод ир чадахгүй нь нөгөө сургуульдаа орж төгсөөд худалдагч зөөгч хамгаалагчаа хий гээд зоригтой дугар.
Ganaa · 2014/03/07
Би өөрөө гадаад боловсрол эзэмшсэн. Гадаадийн их дээд сургуулиуд оюутангүй болоод эхнээсээ хүүндэрч байгаа. Тийм олон хүн амтай гэхэд гайхмаар. Та нэг судлаад үзэхэд илүүдэхгүй л болов уу. Яагаад гэвэл хэт өндөр төлбөртэй. Бас тэр сургуулийг төгссөн л бол ажилтай амьдралтай байсан цаг үе өөрчлөгдөж байна. Харин Монголд эсрэгээрээ Их дээд сургууль нь бараг суудлын тооноосоо давсан оюутантай. Сургуулийн байраа томруулах, шинэ сургууль нээх тухай л ярина. Учир нь төлбөр нь хямдхан бараг л хагас социализмын тогтолцоотой. Мэдээж сургалт нь чанаргүй, багш нар нь гар харна, сэтгэлгүй, чадвараа дээшлүүлдэггүй, ариун цэврийн өрөө нь заваан. Харин сургууль төгсөөд ажил олдохгүй гэхийн зовлон бол бараг л байхгүй. Төрийн албанд орж чадвал РС тоглож чадвал бараг ихэнх ажлаа хийж чадаж байна гэсэн үг. Хувийн багйууллагад дээд сургууль төгссөн хүнийг шууд худалдагч , зөөгч, хамгаалагчаар шууд авна. Гэхдээ л ямар ч утга алга даа. Дээд сургуулийн үнэ ханш нь сургалтаасаа хамаарч янз янз байх ёстой. дэлхийн хэмжээний боловсрол олгож чадвал дэлхийн хэмжээний төлбөртэй байж яагаад болохгүй гэж. харин чанаргүй сургалтаар худалдагч зөөгч, хамгаалагч бэлтгэх сургуулиудын төлбөр бүр хямдхан байсан ч яагаад болохгүй гэж. Дээрээс нь 70 мянгатай гэж байгаа.
Зочин · 2014/03/07
Боловсрол бол эд бараа биш.
Зочин · 2014/03/07
ene neg talaar surgaltiin tulbur nemeh gesen l dald sanaa aguulsan bololtoi
Зочин · 2014/03/07
gadaad orond bdag filosofi oor sh te, mongold bolobsrol unegui, yagaad unegui bna be geheer deed bolobsroltoi hun ajil olddoggui bolohoor ter um gadaadad master doctor hiij ireed ch ajilgui bna sh te, tondor ***jiltei orond ta deed bolobsroltoi bol ajilgui bna gej hezeech bdaggui, hamgiin ondor bolobsroltoi ni hamgiin ondor alban tu****l tsalin abdag togtoltsootoi, mongold bol oor tanii bolobsrol er hamaagui ta sain tanil taltai bolohgui bol hahuul ogoh mongotei bhad l boloo sh te ugui yu, tiim baihad ondor unetei bolobsroloor hun yahiin zugeer ybj bgaad ih hurliin gishuun said bolchih ch um biluu
Зочин · 2014/03/07
mash zuv