Монголчуудад анхны шөнийн тухай ойлголт байдаггүй нь нүүдэлчин амьдрлын хэв маягт угаасаа зохицдоггүйтэй холбоотой. Мөн баруунд охин бие анхны шөнийн тухай кинонд л гардаг. Харин одоо хүртэл өвөг дээдсийнхээ зан заншил, эртний уламжлалаараа амьдарч байгаа Африкд “анхын шөнө” хэвээрээ байсаар байна. Олон овог аймагт нь олон ч гайхмаар заншил нь хадгалагдсаар иржээ.

Нийтийн байран дахь анхны шөнө

Хойд Африкийн Бербер овгийн гэрлэгсэд анхны шөнөдөө хоюулханаа үлддэггүй. Анхны шөнийг бусад гэрлэгсэдтэй хамтаар нэг өрөөнд өнгөрүүлдэг.гэнэ. Овгийн заншлаар энэ үеэр залуус бие биенээсээ суралцахаас гадна биеэ барих болон бусад айдас хүйдэс нь арилдаг гэж үздэг.  Гэхдээ л бидний ойлголтоор улам ч айж сандармаар санагдана. Гэрлэлтийг хоёр талын эцэг эх нь шийддэг тул хуримын өмнө залуус бие  биенийхээ царайг бараг хардаггүй. Тэгсэн атал дөнгөж нүүр нүүрээ харсан хоёрыг бусад шинэхэн хосуудтай хамт нэг өрөөнд оруулаад түгжчихдэг нь гайхалтай.

Ор хөнжлийн туслагч

Суахали овогт мөн л гэрлэлтийг эцэг эх нь шийддэг тул залуус хэнтэй гэрлэх гэж байгаагаа мэддэггүй. Иймд анхны шөнөд нь тэдэнд тусгайлантуслагч гаргаж өгдөг нь сүйт бүсгүйн талын туршлагатай ахимаг эмэгтэй гэнэ. Анхны шөнө туслагч бас зөвлөгч авгай залуусын орны хажуугаар хэвтэж зааж зөвлөн шаардлагатай гэж үзвэл өөрийн биеэр үзүүлж зааварладаг. Мөн өглөө нь бүх зүйл номын дагуу болсоныг мэдэгдэх, цус болсон орны даавууг гэрийн гадаа өлгөх үүргийг хүлээдэг.

Хөлөө өргөгч сүйт бүсгүйчүүд

Зулу овогт сүйт бүсгүйчүүд ньхадам ээж болон хүргэний талын эмэгтэйчүүдийн өмнө өрөөсөн хөлөө удаан өргөж зогсох гэсэн нэг төрлийн тоглоом тоглодог. Үнэндээ энэ нь тоглоом биш агаад хадамынхаа өмнө “эмнэлгийн үзлэг”-д орж байгаа нь гэнэ. Бүсгүйг хөлөө өргөн зогсож байхад ньхадам ээж болон хүргэний талын эмэгтэйчүүд онгон эсэхийг нь сайтар нарийн шинжиж хардаг аж. Энэ үзүүлбэрийг хурмын зочид ч үзэж сонирхож болдог.

Гэнэтийн анхны шөнө

Шона овогт мөн л өвөрмөц заншил бий. Уг заншлаар анхын шөнө хурмын өмнө болдог ч  хэзээ болохыг нь хүргэн болон хүргэний талынхан мэддэггүй. Нэг л өдөр сүйт бүсгүйн талынхан гоёлын хувцсаа өмсөөд урьдчилан дуулгалгүйгээр гэнэтхэн ирэх учиртай. Ингэснээр хүргэн гэрлэлтэнд бэлэн эсэхийг шалгахаас гадна гэнэтийн явдалд мэгдэж сандралгүй  бүхнийг богино хугацаанд бэлдсэн нь илүү их үнэлэгддэг. Хэрэв хүргэний талынхан энэ давааг сайн давсан бол ирсэн зочид сүйт бүсгүйгээ үлдээгээд явдаг. Харин хурим маргааш нь албан ёсоор эхэлдэг гэнэ.

Эгчмэд нь эхлээд шалгана

Уганда улсын баруун хойд нутагт амьдардаг Баньянколе овогт хүргэнтэй сүйт бүсгүй бус харин сүйт бүсгүйн талын ойрын хамаатан эгчмэд эмэгтэй эхлээд унтаж шалгах ёс одоо ч хэвээрээ байдаг. Бүр ээжийн талых нь байх ёстой гэнэ. Ахимаг туршлагатай эмэгтэй хүргэн хүүгийн эр хүний хүч чадал тэнхээ, эрүүл мэнд гээд ганц шөнийн шалгаж тэнсэж болох бүхнийг шалгаж үздэг. Хурим болох эсэх нь шалгагч эмэгтэйн дүгнэлтээс шууд хамаардаг.

Лаа асаарай

Тунисд анхны шөнийн эхний хавьтлын дараа хүргэн хүү цонхоны тавцан дээр лаа асаах эсэхийг тосгоноороо амьсгаа даран хүлээдэг. Хэрвээ бүсгүй онгон байсан бол лаа асаана, хэрвээ охин биеэ алдсан бол лаа асаахгүй. Лаа асаагүй тохиолдолд сүйт бүсгүй нар мандахаас өмнө тосгоныхонд харагдалгүй явах учиртай.
 

Амь нэгтэй найз хүүхнүүд

Мароккад анхны шөний өмнө сүйт бүсгүйн найз хүүхнүүд нь онгон  эсэхийг нь хүргэний талд баталж мэдэгдэх үүрэгтэй. Энэ хэрэгт худал хэлж огт болохгүй. Хэрвээ худлаа хэлбэл ердөө маргааш нь найзых нь гэрлэлт цуцлагдахаас гадна өөрөө хэзээ ч нөхөрт гарч чадахгүйд хүрнэ.
 

Сүйт бүсгүйгүй хурим

Танзанид хуримын ёслол найр наадамд сүйт бүсгүй оролцдоггүй. Гоёл чимэглэлээ бүгдийг нь зүүсэн ч нөхөр болох хүнээ хүлээн шинэ гэртээ тэвчээртэй суух ёстой. Энэ хооронд хоёр талын хамаатнууд найз нөхөд сүйт хархүү гээд бүгд наргиж цэнгэдэг. Найр наадам дууссаны дараа сүйт хархүү ирэх агаад тэр үед л ямар хүнтэй сууж байгаагаа анх удаа хардаг.
 

Онгоныг биеийг нь нөхөр нь биш...

 

Египетийн хөдөө нутагт эхнэрийнхээ онгон биеийг нөхөр нь хөндөдгүй ёс одоо ч бий. Нөхрийн оронд түүний талын ахимаг эмэгтэйчүүд үйлддэг. Тэд цагаан алчуур ороосон хоёр хуруугаараа сүйт бүсгүйн охин биеийг хөндөж цус болсон алчуураа ирсэн зочид гийчдэд харуулдаг.
 

Хоёрдахь шөнө анхны шөнө

Намибид хурим найр доод тал нь долоо хоногт үргэлжилдэг. Хэзээ дуусахыг залуу хос мэдэхгүй харин хоёр талын эцэг эхчүүд шийддэг. Хурим өндөрлөлөө гэж зарласны дараа эцэг эхчүүд нь хүүхдүүдээ авч явдаг. Харин маргааш нь л хоёр хүүхдээ нэг гэрт хонуулдаг гэнэ. Мөн бүсгүй хоёрдахь хүүхдийг нь төрүүлж өгсөний дараа л албан ёсны эхнэр нь болох эрх олж авдаг.
 

Үсгүй сүйт бүсгүй

Суданы Нуэр овогт хуримын дараа сүйт бүсгүйн биеийн бүх хэсгийн үсийг хөлнөөс нь толгой хүртэл хуссаны дараа нөхрийх нь өвөрт оруулж өгдөг.