Зургадугаар сарын нэгэн. Энэ өдрийг хүүхэд байхдаа хамгийн ихээр хүсэн хүлээж шинэхэн даашинзаар гангардаг байлаа. Миний өөртөө даашинз худалдаж авах гэж хаашаа харсан юм байхав. Ээж, аав хоёр маань гарын таван хуруу шиг таван хүүхэдтэй. Өндөг шиг өөгүй хүн болгож чадахгүй ч гэлээ бусдын хүүхдээс дутуугүй өсгөх ч хирэндээ л мэрийнэ. Хоорондоо тэрсхэн гээд хэлчхэж болохоор гурван охиноо энэ л өдөр хамгийн сайхнаар гоёж, гараасаа хөтлөн эрхлүүлж өсгөсөн. Одоо тэд насан биед хүрч айлын гэрийн эзэгтэй нар болсон ч аавынхаа өвөр дээр хааяахан сууж эрхэлдэг. Бид том хүүхэн болсон ч аав, ээж минь зээгийнхээ ээж нь гэж харахгүй үргэлж жаахнаар минь төсөөлж үргэлжийн мөнх санаагаа чилээж суудаг. 

Одоогоос олон жилийн өмнө маргааш хүүхдийн баяр гэж байхад ээжийнхээ авч өгсөн шинэ гутлаа гудамжныхаа жаалуудад гайхуулж яваад хөлөөрөө хальт гишгээд жоохон өсгийг нь унагачихаж билээ.

Би гэж хүн байдгаараа нус, нулимстайгаа хутгалдсан хүн. Аав, ээжээсээ нуугаад өмсөж гарсан шинэхэн гутлаа хэдхэн минутын дотор "хуучин муу" гутал болгож орхих нь тэр. Намайг хэрэг мандуулан уйлж суухад манайд зочин ирсэн байсныг үл анзаарав. "Хөөрхөн охин нь яагаад уйлчихсан юм" гэх яриаг бүдэг бадаг сонсож нэг мэдсэн уйлсаар байгаад унтчихаж. Харин сэрэхэд  минь миний дэргэд цоо шинэхэн гялтганасан тас хар гутал байсныг тод санадаг юм. 

Бөөн баяр огло харайн босч ирээд л өнөөх гутлыг эргүүлж тойруулж нэг бүрчлэн нүд унаган үзэж билээ. Шинэ гутлаа сонирхон байхад ээж гаднаас орж ирээд ""аа миний охин сэрчихсэн үү" түрүүн манайд ирсэн эгч нь чамд бэлгэнд өгсөн. Аавынх нь хамаатны хүүхэд гадаад сурч байгаад нутагтаа ирсэн гэнэ. Ийнхүү би гэж хүн бөөн баяр цоо шинэхэн гутлаа өмсч үзээд ээжийг надад сонин ярьж байхыг ч анзаараагүй юм. Ганцхан ээжийнхээ "наадах чинь Польш гутал юм гэсэн. Миний охинд ёстой догь зохиж байна" гэдгийг л хамгийн тодоор өнөөг хүртэл санадаг. Одоо бодоход тэр гутал лак нь материалтай, шагай давсан түрүүтэй, түрүүнийх нь эмжээрийг тойрсон шар жижиг чимэглэлээр тоноглогдсон, намхан дөрвөлжин өсгийтэй гутал байсан шиг санагддаг. Хэрэг мандуулагч би зургадугаар сарын 1-ний өглөөг тэсэн ядан хүлээсээр цоо шинэ гутлаа өмсөөд аймгийн төв талбайг ах,эгч нартайгаа хамтдаа зорьж баярлаж билээ. 

Харин тэр өдөр би чамин содон гутлаа хүн болгонд л үзүүлж "миний гутлыг мялаагаарай" хэмээж хүүхдийн баярын бэлэг, шинэ гутлын мялаалгасны мөнгө гээд зөндөө бэлэг цуглуулсан даа. Цоо шинэхэн гутлаараа тэр зунжингаа гангарсан...Өнөөг хүртэл гэрийнхэн маань тойрч суугаад хууч хөөрөхөөрөө миний чамин гутлын түүхийг хамгийн түрүүнд ярьдаг. Нэг харамсалтай зүйл нь миний гуталны зураг огт байдаггүй юм. Ээжийн найз зургадугаар сарын нэгэнд бидний зургийг дарч өгсөн ч плёнкоо гээч орхисноос болж миний чамин гутал сүүдрээ татуулж чадаагүй нь жаахан тиймхэн. Гэхдээ би чамин гуталтай бяцхан охин...

Х.Даваа